Theresia is
geboren op 28 maart 1515 in Avilla en overleed op
4 oktober 1582 in het plaatsje Alba de Tormes.
Theresia van Avila wordt in de volksmond ook wel de "grote Theresia"
genoemd, in tegenstelling tot de "kleine Theresia," waarmee Theresia
van Lisieux wordt bedoeld.
Haar ouders waren tot bekering gedwongen joden. Ze trad op 2 november
1535 in in het klooster van de menswording te Avila. Ze werd ingekleed
in 1536 en legde haar geloften af op 3 november 1537. Ze moest het
klooster echter in 1538 al weer verlaten omdat ze ziek werd. Ze werd
naar een genezeres in Becedas gestuurd. De behandeling daar had geen
effect, en in 1539 werd Theresia doodziek terug naar Avila gebracht.
Nadat ze op de feestdag van Maria tenhemelopneming gebiecht had, raakte
ze in de toestand van schijndood. In die toestand werd ze terug naar
het klooster gebracht, en ze bleef zo gedurende drie jaar.
In 1542 genas ze uiteindelijk zonder aanwijsbare natuurlijke oorzaak.
Zelf schreef ze haar genezing toe aan de heilige Jozef. Ze zou de rest
van haar leven een grote devotie voor deze heilige behouden (haar eerst
gestichte klooster zou onder zijn bescherming worden gesteld).
Na haar genezing maakte Theresia een periode van geestelijke dorheid
door, die gevolgd werd door een tijd van bijzondere genaden. Zo
verscheen haar in 1556 Jezus om zich met haar mystiek te verloven. In
deze tijd van innig contact met God raakte ze ervan overtuigd dat ze de
orde van de karmelietessen waartoe ze behoorde moest hervormen. Deze
orde was namelijk, zoals zoveel orden op een bepaald moment van hun
geschiedenis hadden meegemaakt, verslapt in de naleving van haar
kloosterregel. Een dergelijke terugkeer naar het oorspronkelijke elan
van een kloosterorde wordt een observantiebeweging genoemd.
Om haar hervorming gestalte te geven stichtte Theresia in 1562 haar
klooster van de heilige Jozef, in Avila. Dit was zeer moedig, want er
waren geen middelen en er was veel tegenstand tegen een dergelijke
stichting. Het bestaan van zo'n klooster was immers in feite een slag
in het gezicht van de bestaande kloosters, die bruut geconfronteerd
werden met hun eigen falen.
Theresia had een bijzondere band met de monnik Johannes van het Kruis.
Beide schreven zij heel diepgaande boeken over hun godsdienstige
ervaringen.
Haar geschriften hebben de mystieke theologie dermate ingrijpend
beïnvloed, dat zij door paus Paulus VI in 1970 als eerste vrouwelijke
heilige werd uitgeroepen tot kerkleraar.
Theresia werd zalig verklaard door paus Paulus V op 24 april 1614, en
heilig verklaard door paus Gregorius XV op 12 maart 1622.