Dodenherdenking 4 mei 2007

Thema:Vrijheid, grondrechten, veiligheid

Openingslied: VREDE, VRIJHEID VOOR ONS ALLEN

(melodie: Glorie, glorie, halleluja)

d'Aarde wil een thuis zijn voor een ieder die nu leeft,
ieder mens moet vriend zijn die naar recht en vrede streeft,
wereld zonder oorlog die aan ieder ruimte geeft.
Mijn God als dat eens kon.

Refrein:
Vrede, vrijheid voor ons allen (3x)
Mijn God, als dat eens kon.

Vriendschap in ons eigen huis en vriendschap voor elkaar,
vader, moeder, zoon en dochter, horen zij elkaar?
Oude mensen, jonge mensen, spreken zij elkaar?
Mijn God als dat eens kon.

Refrein:
Vrede, vrijheid voor ons allen (3x)
Mijn God, als dat eens kon.

Mensen, houdt uw ogen op dit ideaal gericht.
Dit geeft ons de eerste schijn van een beginnend licht.
Stappend in het duister, maar toch met een hoopvol zicht.
Mijn God als dat eens kon.

Refrein:
Vrede, vrijheid, voor ons allen (3x)
Mijn God, als dat eens kon.

Verwelkoming en het aansteken van het vuur

Welkom allemaal bij onze jaarlijkse dodenherdenking. Vanavond staan we weer stil bij al die doden van de tweede wereld oorlog, allen die het leven lieten in het zinloze geweld van toen: bij de helden, en dan denk ik aan alle militairen die ons kwamen bevrijden, bij hen die moesten, dan denk ik vooral aan de Duitse soldaten, en bij al die andere slachtoffers, al die onschuldige burgers die vermalen werden in het oorlogsgeweld, of uitgeroeid moesten worden volgens enkele ziekelijke geesten.
Ik nodig de scouts nu uit om met hun fakkel onze vuurzuil aan te steken als teken dat we al die doden niet willen vergeten, als een oproep aan ons allen om de vrijheid die toen bevochten is goed te gebruiken.

VRIJHEID

Vrijheid is iets waar iedereen naar verlangt,
iets wat je niet kan kopen
maar iets dat je moet verdienen,
vrijheid is wat mensen nodig hebben,
vrijheid heb je nodig om te overleven
in deze woestijnen van het leven,
maar je hebt ook hoop nodig
hoop die de mensen doet veranderen
vrijheid is ook iets
waar we elke dag om vechten
ook al is dat niet nodig,
als we niet zouden vechten
zou er vrijheid zijn voor ons allemaal,
we hoeven dan niet meer te vechten
en kunnen dan gewoon met z'n allen
in harmonie leven,
rust en stilte is wat iedereen zou willen,
geen oorlog maar vrede
is wat wij willen delen, maar nooit zullen krijgen,
rust is waar we naar verlangen,
maar we zullen het nooit kunnen krijgen,
als je dan op de duinen in de wind
naar de zon kijkt die dan langzaam de zee inzakt,
dan pas zal je rust, vrede en stilte vinden.

Herdenking

Met deze roos denken we aan de velen die hier in en rond Overloon gesneuveld zijn, Britten, Amerikanen en Duitsers.

Met deze roos denken we aan de 40 inwoners van Overloon die in en na de oorlog het leven verloren hebben.

Met deze roos denken we aan alle burgers, verzetsmensen en soldaten die gedood werden hier in Nederland of in het toenmalige Nederlands-Indië.

Met deze roos denken we aan alle militairen die wereldwijd gevochten hebben voor vrijheid en vrede en die daar hun leven voor gegeven hebben.

Met deze roos denken we aan alle joden, zigeuners en anderen die weggevoerd werden naar de vernietigingskampen en dat niet overleefd hebben.

Met deze roos denken we aan alle burgers en militairen die na de Tweede Wereldoorlog het slachtoffer werden van oorlog, geweld en terrorisme.

Met deze roos denken we aan alle onschuldige burgers die ook in deze dagen de dood vinden door autobommen, landmijnen en granaten.

Gebed

Heer, op deze dag denken we aan onze doden,
mensen uit onze omgeving, mensen van ver weg,
veelal jonge mensen met nog een heel leven voor zich,
de miljoenen die ten onder gingen in het oorlogsgeweld,
tijdens de Tweede Wereldoorlog en erna,
mensen als wij, met idealen en verwachtingen,
dromend van vrede, vrijheid en geluk.
Heer, geef dat wij door hen geïnspireerd worden
om ons in te zetten voor vrede en vrijheid,
in onze eigen samenleving en in de wereld in het groot,
om te blijven strijden tegen onrecht en onderdrukking. Amen

Zang: GEEF VREDE, HEER, GEEF VREDE

Geef vrede, Heer, geef vrede, de aarde wacht zo lang,
er wordt zoveel geleden, de mensen zijn zo bang,
de toekomst is zo duister en ons geloof zo klein,
o, Jezus Christus, luister, en laat ons niet alleen.

Geef vrede, Heer, geef vrede, Gij die de vrede zijt,
die voor ons hebt geleden, gestreden onze strijd,
opdat wij zouden leven, bevrijd van angst en pijn,
de mensen blijdschap geven en vredestichters zijn.

Geef vrede, Heer, geef vrede, bekeer ons felle hart,
deel ons uw liefde mede, die onze boosheid tart,
die onze mond leert spreken en onze handen leidt.
Maak ons een levend teken: uw vrede wint de strijd.

Evangelie volgens Johannes 8,31-36

Tegen die Joden die in Hem geloofden, zei Jezus: "Als u vasthoudt aan mijn woord, dan bent u werkelijk leerlingen van Mij; dan zult u de waarheid leren kennen, en de waarheid zal u vrij maken." Toen wierpen ze tegen: "We zijn toch afstammelingen van Abraham en nooit iemands slaaf geweest! Hoe kunt U dan zeggen dat we vrij moeten worden?" Jezus gaf hun ten antwoord: "Waarachtig, Ik verzeker u: wie zonde doet is een slaaf, een slaaf van de zonde. Een slaaf blijft niet voorgoed in huis, de Zoon blijft voorgoed. Als de Zoon u vrijmaakt, zult u echt vrij zijn."

Overweging

Vandaag dodenherdenking, morgen bevrijdingsdag, twee zaken die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Onze vrijheid vieren zonder de doden te gedenken is een belediging voor allen die toen het leven lieten. Als we hen vergeten, is hun dood zinloos geweest.
Het gaat er niet om hen bij name te noemen en te herinneren maar wel om stil te staan bij de reden van hun dood, hoe velen het slachtoffer waren van op hol geslagen geesten, vol machtwaanzin en dodelijke machtswillekeur, hoe velen sneuvelden bij de poging die stormvloed van geweld te stoppen en de vrijheid van de burgers te herstellen.
Maar verkeerd omgaan met onze vrijheid van nu, is evenzeer een belediging aan de vele doden van toen. Daarom moeten we ons de vraag blijven stellen: hoe gaan we om met onze vrijheid? Wanneer ben je echt vrij? Als je kunt doen en laten wat je wilt, wordt wel gezegd, maar dat is in elke gemeenschap een heel gevaarlijk antwoord.
Veronderstel: ik wil elke nacht om twaalf uur de kerkklokken luiden, minstens vijf minuten lang. Ik zou al heel gauw de politie op mijn dak krijgen, denk ik. Dan zou ik kunnen zeggen: ja, maar ik ben toch vrij man, in leef in een vrij land, dus ik moet dit kunnen doen. Voor iedereen is het duidelijk dat dit een verkeerde interpretatie is van vrijheid.
Maar als je zo de kranten leest, het nieuws op de televisie zie dan lijken sommige lieden toch te denken aan dat soort ongebonden vrijheid. We hebben vrijheid van meningsuiting, en dus moet ik alles kunnen zeggen over buitenlanders, over minderheden, over individuen, ook al voelen die zich ernstig gegriefd door mijn woorden. Maar wie zo praat, zaait het zaad van onbegrip en vooroordelen, en uiteindelijk zelfs van geweld en terreur.
Vrijheid maak je met elkaar, is de slogan rond 4 en 5 mei, en dat is een heel zinvolle en heldere uitspraak. Elke vrijheid begint met respect voor de ander, met een houding van welwillendheid jegens ieder ander. met de wil om samen te leven in harmonie, om te werken aan een goede verstandhouding met iedereen.
Als we die vrijheid met voeten treden, trappen we op de doden van toen. En die belediging mogen we hen niet aandoen.

Zang: VREDE VOOR JOU (melodie: Zomaar een dak)

Vrede voor jou hierheen gekomen
zoekend met ons om mens te zijn.
Jij maar alleen, jij met je vrienden,
jij met je last, verborgen pijn:
vrede, genade, God om je heen,
vergeving, nieuwe moed, voor jou en iedereen.

Niemand komt hier vrij van het kwade,
niemand gaat hier straks weer vrijuit.
Niemand teveel, niemand te weinig,
niemand te groot, geen één te klein:
dit wordt verbeeld in woord en gebaar,
tot ooit en overal wij leven van elkaar.

Jij die ons kent, Jij die ons aanvoelt,
Jij die de hele wereld draagt,
kom naar ons toe, leer ons te leven
help ons te zien wat ieder vraagt:
tijd om te leven, kans om te zijn;
een plek om, nu en ooit,
gezien, aanvaard te zijn.

Voorbede

Bidden wij om vrede en vrijheid in Nederland,
om de moed eigen keuzes te maken bij jong en oud,
opdat niemand slaafs misleidende denkwijzen overneemt;
om de wijsheid zich niet te onderwerpen aan de grillen
van de reclame, de mode, van wat iedereen gewoon lijkt te vinden;
om de sterke wil te werken aan een vreedzame samenleving,
opdat het geen jungle wordt waarin men elkaar naar het leven staat.

Antifoon:
Aarde verscheurd, wereld vol van bruut geweld,
mensen die vertwijfeld roepen: geef vrede overal;
geef vrede en stop alle oorlog,
mensen die vertwijfeld roepen: geef vrede overal.

Bidden wij om vrede en vrijheid voor heel de wereld,
om een groeiend besef van onderlinge verbondenheid en afhankelijkheid,
om veiligheid voor alle burgers in alle landen,
opdat niemand bedreigd wordt door vormen van terreur,
om verdraagzaamheid en wederzijds respect voor alle volken,
opdat linkse noch rechts extremisten de kans krijgen
een gevaar te worden voor een vreedzame samenleving.

Antifoon: Aarde verscheurd, . . .

Bidden we om vrede en vrijheid in Afghanistan, in Irak,
in Congo, in Soedan, in al die andere landen
waar oorlog en terrorisme menswaardig leven onmogelijk maken.
Bidden we om verzoening tussen de verschillende bevolkingsgroepen,
om ontwapening van de vele gewapende bendes,
om een beter leven voor alle slachtoffers van het geweld,
om reële hoop op een vreedzaam bestaan.
Antifoon: Aarde verscheurd, . . .

Bidden we om vrede en vrijheid in het land
waar Jezus zijn blijde boodschap gepreekt heeft,
om leefruimte en onderling respect voor Joden en Palestijnen,
om een einde aan alle onderlinge wantrouwen dat er gegroeid is,
om de eerlijke wil bij overheid en burgers om te werken
aan duurzame vrede in hun land.

Antifoon: Aarde verscheurd, . . .

Bidden wij tot God met de woorden die Jezus ons gegeven heeft:

Allen: Onze Vader die in de hemel zijt,
Uw naam worde geheiligd, Uw rijk kome,
Uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel.
Geef ons heden ons dagelijks brood
en vergeef ons onze schuld
zoals ook wij aan anderen hun schuld vergeven
en leid ons niet in bekoring
maar verlos ons van het kwade.

Verlos ons, Heer, van het kwaad van oorlog en geweld, van onderdrukking en uitbuiting. Geef vrede in onze dagen, vrede in onze gemeenschap, vrede in ons hart, opdat wij, gesterkt door uw Geest van kracht en wijsheid hoopvol verder kunnen leven omwille van Jezus, Messias, uw Zoon.

Allen: Want van U is het koninkrijk en de kracht
en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen

Zang: EEN NIEUWE WERELD (mel. zolang er mensen zijn)

Een nieuwe wereld vol van vrede,
waar liefde heerst als eerst' gebod,
waar alle mensen echt geloven
in ieder woord dat komt van God.

Dat land is ergens hier te vinden,
als ieder woord wordt nageleefd,
op deze aarde achter einders,
door ieder die naar vrede streeft.

Het bijbels land van melk en honing,
de stad van vriendschap voor altijd,
voor ieder mens steeds open grenzen,
een nieuwe toekomst in de tijd.

Zo zijn we hier bijeen gekomen
om licht te zoeken bij elkaar,
om onze dromen te herhalen.
Met ieders aandacht wordt het waar.

Slottekst: ALS DE VOGELS KONDEN ZINGEN

Als de vogels konden zingen, die zo blij vliegen in de lucht, dan zou het een lied van vrijheid zijn, geloof dat maar van mij.

Maar niet alle vogels hebben geluk, dat ze vrij kunnen fladderen, sommige zitten in kooien gevangen, wat zullen die naar vrijheid verlangen.

Zo is het ook met de mensen gesteld, die zijn ook niet allemaal vrij, overal is oorlog en geweld, overal worden mensen gekweld. Ze wonen niet vrij in een huis, leven vaak met zorgen en angst, velen zijn ook op de vlucht, velen slaan vaak een diepe zucht.

Wij vragen ons wel eens af: wat zal de toekomst ons brengen? Vrede en vrijheid voor alle mensen, dat is de eerste van al onze wensen.

Leven zonder angst voor de dag van morgen, dat is wat ik iedereen gun: leven zonder zorgen.....

Slotlied: ALLE MENSEN WORDEN BROEDERS

mel.: Alle Menschen werden Brüder

Alle mensen worden broeders
als zij naast elkaar gaan staan,
broeders, zusters, mensenhoeders,
vrij van elke eigenwaan,
samen met elkaar verbonden,
één van hart en één van geest,
helend naar elkaar gezonden,
naar de zwakken wel het meest.

Samen leven, samen werken,
samen bouwen, dag en nacht,
met de zwakken, met de sterken,
in de eenheid zit de kracht.
Allen zoekend naar de wegen
die zij samen kunnen gaan,
om de wereld hoop te geven,
op een goed en warm bestaan.

Alle mensen worden broeders,
als zij trouw zijn aan elkaar,
broeders, zusters, mensenhoeders,
samen maken zij het waar.
Hiervan blijven allen dromen,
't is de wens van alleman,
zal het daar wel ooit van komen,
blijf geloven dat het kan.