Viering rond de vastenaktie 2011

27 maart 2011

Maal eens om Mali

Openingslied: A Djambo

Inleiding

BLIJVEN DELEN (van Jan van Opbergen)

Voor mensen die wel over water willen lopen
om elkaar te vinden en de hand te reiken.
Voor mensen die samen blijven breken,
blijven delen met de moed der hoop,
drinkend van het levenswater op weg naar morgen.
Voor mensen die met angst in het hart
het onmogelijke proberen, die het brood
blijven breken en de beker blijven heffen tegen de vernieling in.
Voor mensen die blijven werken voor gerechtigheid en vrede,
voor die mensen is geen verte te ver, geen zee te hoog!

Drempelgebed

Vg. Laten wij aan het begin van deze viering onze schuld
belijden en God en elkaar om vergeving vragen.

Al. Niet altijd slagen we erin een echte vriend te zijn
voor mensen met wie we het leven delen.
Soms lopen we heen over de gevoelens van anderen.
Soms vergeten we een gulle lach te schenken
of een liefhebbend woord te spreken.
Soms zijn we eigenzinnig
en vinden we onszelf het belangrijkste.
Soms vergeten we een bloem te zijn voor elkaar
en doen we juist hen pijn, van wie we het meeste houden.
Bekennen we onze onmacht en schuld
en vragen wij God en elkaar om vergeving.

Vg. Moge God zich over ons ontfermen, onze zwakheden en tekortkomingen vergeven
en ons de kracht geven om door het leven te gaan in de geest van liefde en dienstbaarheid,
ons voorgeleefd door Jezus Christus, uw Zoon en onze Heer. Amen

A Djambo

Ons vastenaktie project: MALI

In januari 2010 ging een groep van 50 boeren uit Oost-Mali naar het agrarische vormingscentrum Songhaï in Benin. De meeste waren al jaren bezig met duurzame landbouw, maar er waren ook enkele nieuwkomers bij, enige gemeenteraadsleven en ook enkele boeren van over de grens met Burkina Faso.
Het belangrijkste van deze fase was de ontmoeting met de trainers van het centrum, die uitleg gaven van de visie en benadering van Songhaï. En heel belangrijk in hun visie was: landbouwondernemerschap in een gemengd bedrif is het beste wapen tegen armoede. Die armoedebestrijding is op de eerste plaats gericht op de persoon dat die er beter van wordt. Maar er moet ook in het milieu geïnvesteerd worden, vooral bedoeld om meer uit de landbouw en veeteelt te halen.
Naast de traditionele landbewerking voor de planten betrekt men er ook de vee- en visteelt bij en eveneens de bosbouw. Nadat de boeren uit Mali voorzien waren van theoretische kennis moesten de deelnemers elk twee gebieden uitkiezen om daar gedurende vijf dagen een soort stage te lopen. Zo konden ze hun eigen manier van werken vergelijken met die van het Songhaï Centrum. Een heel leerzame tijd, dank zij de Vastenaktie.

Gebed:

Heer, laat uw bevrijdende aanwezigheid voelen aan de mensen van Mali en andere Afrikaanse landen, die steeds meer gaan beseffen dat zorg voor een goed milieu een belangrijke voorwaarde is voor een productieve landbouw. Mogen zij met de hulp van onze Vastenaktie op een goede manier leren omgaan met de mogelijkheden die onze aarde hun geeft. Dat bidden wij in naam van Jezus die vruchtbaarheid wil geven aan onze verbondenheid. Amen

A Djambo

Eerste lezing: Een verhaaltje uit Afrika.

Drie vrouwen waren bezig water te putten uit een bron even buiten het dorp. Een oude man stond er vlak bij. Hij hoorde hoe de vrouwen aan het opscheppen waren over hun zonen. "Mijn zoon is de knapste van heel de school" zei de een. "Die van mij is kampioen hardlopen. Niemand kan sneller lopen dan hij," zei de tweede. De derde vrouw zei niets. Haar zoon was niets bijzonders, iedereen wist dat.
Toen de emmers vol waren liepen ze naar huis en de oude man sjokte achter hen aan. Opeens kwamen drie jongelui hen tegemoet. "Hé, dat zijn onze zonen," zei een van de vrouwen. De eerste was zijn spieren aan het losmaken, hij groette en ging hen in een drafje voorbij. De tweede zag hen niet eens, zo verdiept was hij in eigen gedachten. De derde liep naar zijn moeder toe, en nam, zonder wat te zeggen, de zware emmer van haar over.
"Nou, wat vindt u van onze zonen? vroeg de moeder van de kampioen aan de oude man. "Zonen?", zei hij, "ik heb er maar één gezien.

A Djambo

Uit het heilig evangelie volgens Johannes. (4,5-15)

In die tijd kwam Jezus in een stad van Samaria, Sichar genaamd, dichtbij het stuk grond dat Jakob aan zijn zoon Jozef had gegeven. Daar bevond zich de bron van Jakob en vermoeid van de tocht ging Jezus zomaar bij deze bron zitten. Het was rond het middaguur. Toen een vrouw uit Samaria water kwam putten, zei Jezus tot haar: "Geef Mij te drinken." De leerlingen waren namelijk naar de stad gegaan om levensmiddelen te kopen. De Samaritaanse zei tot Hem: "Hoe kunt Gij als Jood nu te drinken vragen aan mij, een Samaritaanse?" -Joden namelijk onderhouden geen betrekkingen met de Samaritanen. - Jezus gaf ten antwoord: "Als ge enig begrip had van de gave Gods en als ge wist wie het is, die u zegt: geef Mij te drinken, zoudt ge het aan Hem hebben gevraagd en Hij zou u levend water hebben gegeven." Daarop zei de vrouw tot Hem: "Heer, Ge hebt niet eens een emmer en de put is diep: waar haalt Ge dan dat levende water vandaan? Zijt Ge soms groter dan onze vader Jakob die ons de put gaf en er met zijn zonen en zijn vee uit dronk?" Jezus antwoordde haar: "Iedereen die van dit water drinkt, krijgt weer dorst, maar wie van het water drinkt dat Ik hem zal geven, krijgt in eeuwigheid geen dorst meer; integendeel, het water dat Ik hem zal geven, zal in hem een waterbron worden, opborrelend tot eeuwig leven." Hierop zei de vrouw tot Hem: "Heer, geef mij van dat water, zodat ik geen dorst meer krijg en hier niet meer moet komen om te putten."

Overweging

Bij alle problemen die ze in Japan al hebben rond enkele kerncentrales kwam ook het bericht dat het water uit de kraan daar radioactief blijkt te zijn. Dat is natuurlijk heel slecht nieuws voor de bewoners van die streek. Goed drinkwater is toch altijd een eerste levensbehoefte voor mens en dier. Als je verdwaalt in een woestijn van zand, dan kun je omkomen van de dorst. Maar hetzelfde kan gebeuren als je schipbreuk lijdt op zee, dan heb je water genoeg om je heen, maar het is niet drinkbaar. Goed drinkwater is voor iedereen van levensbelang.
Vergaan van de dorst moet je dan letterlijk verstaan. Iets dergelijks kan ook gebeuren in onze welvaartsmaatschappij: Er lopen heel wat mensen rond die dorst hebben, niet naar water maar naar wat aandacht en zorg, naar wat hartelijkheid en meeleven. We hebben tegenwoordig een zee van communicatiemiddelen en toch wordt er vaak slecht gecommuniceerd, juist met mensen die het op de een of andere manier moeilijk hebben die vaak dorsten naar wat aandacht en hartelijkheid.
We zitten allemaal met ons levensbootje op die grote levenszee en we dragen allemaal een bron van levend water in ons mee. We vergeten echter te vaak wat drinkbaar water te geven aan mensen in onze omgeving. We worden vaak zozeer in beslag genomen door onze eigen zaken dat we vergeten ons hart te laten spreken naar anderen toe.
Die drie zoons uit de eerste lezing waren alle drie vast heel goede jongens, maar slechts een liet zijn hart spreken en ging zijn moeder helpen. Zijn moeder droeg het water, de zoon was zelf verkwikkend water voor haar.
Jezus knoopte een gesprek aan met de Samaritaanse vrouw, zo vertelt het evangelie van vandaag. Hij stelt zich heel anders op dan de andere joden, want zoals er staat: joden onderhouden geen betrekkingen met de Samaritanen. Ze keken minachtend neer op die halve heidenen en voelden zich ver boven hen verheven. Maar Jezus staat duidelijk heel anders in het leven: hij sluit niemand buiten en heeft omgang met zondaars en tollenaars, met priesters en schriftgeleerden, met zieken en gezonden. Het welzijn van elke mens ging hem ter harte. En zo was hij verkwikkend water voor velen. Hij gaf levend water, water dat leven geeft, zinvol leven in verbondenheid met elkaar.
Verbondenheid beleven met elkaar is ook een eerste levensbehoefte voor ieder mens, wie of wat hij ook is. En wie dit water weet te geven, wordt zelf een bron van levend water, want dan inspireer je anderen om hetzelfde te doen, om zorg en aandacht te hebben voor anderen, zodat niemand hoeft te vergaan van de dorst.
Dit jaar houden we ons in het kader van de Vastenaktie bezig met Mali. Een van de problemen daar is het oprukken van de woestijn, en de woestijn staat voor gebrek aan water en dus onvruchtbaarheid. En dat is weer de bron van armoede voor de bewoners. Er wordt nu geprobeerd om mensen te mobiliseren om samen met elkaar de strijd aan te gaan tegen de verzanding. Een eenling staat hier machteloos, maar samen kun je veel bereiken. En je ziet gebeuren dat enkele bewogen mensen op hun beurt weer anderen in beweging brengen, en zo wordt een kleine oase van verbondenheid in die woestijn steeds meer een bron van levend water voor heel de gemeenschap. Samen met elkaar kunnen zij hun levensomstandigheden verbeteren.
De verzanding van Mali kennen we niet in onze samenleving, en toch lijkt die soms een woestijn te worden waarin mensen verloren lopen, een plek waar mensen dorsten aan wat begrip en aandacht maar een houding van ieder voor zich en God voor ons allen maakt het water nogal eens ondrinkbaar.
Dat lijkt een woestijn te zijn die zich steeds meer uitbreidt, anderzijds zie je gelukkig ook heel veel mensen die ieder op hun eigen manier iets van levend water zijn in het zorg en aandacht voor anderen. Gelukkig zie je op allerlei fronten mensen die de handen in elkaar slaan om die oprukkende woestijn een halt toe te roepen. Hopelijk horen ook wij allemaal bij die mensen die een bron van levend water zijn voor anderen.

A Djambo

Geloofsbelijdenis

Vg. Ik weiger te geloven
in wat men mij voortdurend probeert wijs te maken:
dat ik niet méér zou zijn dan een gedweeë consument,
dat ik niet méér zou kunnen dan meelopen op een weg
die lang voor mij is vastgelegd,
en die ik niet mee kan bepalen.

Al. Ik geloof dat God ons als vrij wezens geschapen heeft
en in zijn schepping heeft geplaatst als een bondgenoten.
Daarom geloof ik ook dat wij net als Jezus
kunnen kiezen voor mensen in de marge
en dat we opstandig moeten worden
zolang nog mensen buitenspel worden gezet.

Vg. Ik wil blijven geloven
dat alles wat gebeurt ook mij aangaat,
dat Gods schepping ook in mijn handen is gelegd,
en dat ook mijn bijdrage onmisbaar is.

Al. In deze geloofsgemeenschap wil ik hier werk van maken.
Wat mij en anderen beroert
wil ik toetsen aan wat ons heilig is:
ons diep gevoel voor rechtvaardigheid,
onze droom van vrede
en de grote inspiratie van het leven van Jezus.

Vg. Ik weiger te geloven
dat onze inzet slechts een druppel is op een hete plaat.
Maar ik wil geloven dat vele druppels water
zelfs de meest harde steen doen splijten.

Al. Ik geloof dat we in Jezus gezien hebben,
dat het leven sterker is dan de dood.
Ik wil doen wat ik zeg en leven in Zijn Geest
en ik wil samen met velen de hand aan de ploeg slaan
en de stappen zetten die nu al mogelijk zijn.

Voorbede

Vg. In een wereld die steeds meer dreigt te verdrogen,
oververhit door de economische en financiële belangen,
op veel plaatsen donkere wolken maar geen regen bidden wij:

Al. Heer, ik wil als het water zijn
dat in de rivieren klatert en door het oerwoud stroomt,
dat velden vruchtbaar maakt en overal leven brengt.

Vg. In een wereld waarin afstanden niet meer tellen
maar mensen toch steeds verder van elkaar verwijderd raken
en elkaar steeds moeilijker kunnen bereiken bidden wij:

Al. Heer, ik wil als het water zijn
dat alle boten draagt, vol mensen en hun lasten,
om voor hen allemaal hun vaart te verlichten.

Vg. In een wereld die zoveel schoonheid kent
maar toch op veel terreinen vervuild en verloederd raakt
waardoor de samenleving soms onleefbaar wordt, bidden wij:

Al. Heer, ik wil het water zijn dat al wat vies is wast,
dat iedere mens, hoe hij ook heet,
die heling en bevrijding zoekt weer hoop op toekomst geeft.

Vg. In een wereld waarin veel mensen hongeren en dorsten
naar wat liefdevolle zorg en aandacht
maar klim zitten in onze regeltjesmaatschappij, bidden wij:

Al. Heer, ik wil als het water zijn,
de bron van alle leven, dat alle mensen samenbrengt
om samen, overal vandaan lief en leed te delen.

Vg. In een wereld met veel eenrichtingsverkeer
waarin ieder goed voor zichzelf zorgt
maar vaak te weinig aandacht heeft voor de noden van anderen, bidden wij:

Al. Heer, ik wil als het water zijn
dat in uw richting stroomt, om in de wereld,
overal uw opdracht waar te maken,
meer mens te zijn voor iedereen.

Offerande - A Djambo

Tafelgebed:

Pr. God van mensen, naar U zien wij uit,
als het licht waarop we wachten,
als de bevrijding waarop wij hopen,
als de vrede waarnaar wij verlangen.
Wij zijn op weg naar het land van de ware vrede,
naar een wereld met vriendschap voor iedereen,
naar een samenleving vol mildheid en begrip,
naar een huis waarin alleman zich welkom weet,
naar een tafel waaraan alle mensen mogen aanzitten.
Ook hier staat een tafel, gedekt met brood en wijn,
teken van mensen die eenheid zoeken,
verder dan eigen huis en haard,
die spreken en bidden met elkaar,
die elkaar van dienst willen zijn,
in woorden van begrip en in werken van vrede.

A Djambo

Pr. Eens stond er een tafel in de stad, waar Jezus zijn laatste uren beleefde,
de tafel van het paasmaal.
Als leden van één gezin riep Hij zijn vrienden aan tafel.
God vergeet geen mens, zei Hij, en mensen mogen elkaar evenmin vergeten.
Ze moeten voor elkaar spijs en drank zijn, zoals Hij het was voor ons.

Als teken van de geest die Hem bezielde,
nam Hij op die avond voor zijn lijden en dood
het brood in zijn handen, brak het en deelde het rond met de woorden:
Neemt en eet hiervan, jullie allemaal, want dit is mijn lichaam dat voor jullie gegeven wordt.

Daarna nam Hij de beker met wijn, reikte die aan zijn leerlingen met de woorden:
Neemt deze beker en drinkt hier allemaal uit,
want dit is de beker van het nieuwe altijddurende verbond;
dit is mijn bloed, dat voor jullie en alle mensen wordt vergoten
tot vergeving van de zonden. Blijft dit doen om mij te gedenken.
Zo vieren wij het verbond van God met de mensen.

A Djambo

Pr. Er staat een tafel gedekt,
een lange grote wereldwijde tafel,
een tafel voor alle mensen,
een broederschap van God,
brood en vrede voor iedereen.
Niemand vergeten zoals God niemand vergeet.
Aanvaard ook ons aan deze tafel,
de tafel van breken en delen,
van zorg om allen met nieuwe liefde te bedienen,
ieder thuis te beginnen in eigen kring
opdat er vrede komt die God bedoeld heeft,
in de naam en in de kracht van Jezus, uw gezondene.

A Djambo

Pr. Dat vragen wij U omwille van Jezus uw Zoon.
Hij heeft ons laten zien, dat U voor ieder mens een Vader wil zijn.
Daarom durven we U ook aan te spreken met de woorden die hij ons geleerd heeft:

Al. Onze Vader . . .

Pr. Verlos ons, Heer, van alle kwaad, van alle haat en nijd,
van elke vorm van ongastvrijheid,
geef vrede in onze dagen, vrijheid en gelijkheid, broederschap en saamhorigheid,
omwille van de komende, van Jezus, Messias, uw Zoon.

Al.: Want van U is het koninkrijk en de kracht
en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen

Communie A Djambo

Slottekst: DELEN

Alleen de rijst die we samen delen, voedt
Alleen het water dat we samen drinken, lest onze dorst
Alleen de strijd die we samen voeren, brengt bevrijding
Alleen de kleren die we samen delen, maken mooi
Alleen de woorden die we samen vinden, zijn verstaanbaar
Alleen de weg die we samen gaan, heeft een doel
Alleen het doel dat we samen delen, is bereikbaar
Alleen de vrede die we samen maken, wordt wereldwijd

Afsluiting en zegen

Slotlied: A Djambo