31 december 2008 - Oudjaar

Vooraf:

Het oude jaar
is bijna klaar
wat suffig kijkt het om
had zich er veel van voorgesteld
daar helemaal op ingesteld
toch liep er weer veel krom

Het oude jaar
is bijna klaar
het wilde heus niet katten
maar rampen hongersnood en pijn
waarom kan het nooit zonder zijn
hij kan het nog niet vatten

Het oude jaar
is bijna klaar
wat heeft het hard gelopen
voor vrede voorspoed en geluk
niet eventjes maar aan één stuk
toch blijft het maar weer hopen!

Openingslied: De herdertjes lagen bij nachte

Inleiding: 'lied tegen de haast'

Wie leeft verloren in de tijd
raakt aan de haast zijn leven kwijt,
hij gaat zijn weg met ogen dicht
en ziet geen spoor, geen schijn van licht:
maar als zo'n blinde ziende wordt,
dan komt hij oog en oor te kort,
hij vindt zichzelf, de dag breekt aan,
hij kan in vrede verder gaan.

Maar soms zijn mensen levend dood
want hun bestaan is ademnood,
ze leven roekeloos en snel
en zetten hart en hoofd op 't spel;
maar als zo'n mens geduldig wacht,
dan voelt hij hoe een ander zacht
zijn armen om hem heen wil slaan,
hij kan in vrede verder gaan.

Wanneer een mens maar verder wil
hij jaagt maar door en staat niet stil
op weg naar geld en klatergoud,
zo'n mens verslijt, wordt ziende oud;
maar als hij knielt en biddend rust
misschien dat God hem wakker kust,
Hij haalt hem uit zijn droom vandaan,
hij kan in vrede verder gaan.

Wie vastgeroest en uitgedoofd
alleen nog in vandaag gelooft,
wie nooit eens over bergen ziet,
wordt moe en sterven zal zijn lied;
maar als in harten heimwee brandt
naar nieuwe tijd en blijer land,
dan vinden zij een nieuw bestaan,
men kan in vrede verder gaan.

Schuldbelijdenis:

Vg. Heer, midden in de drukte van de dagen is het goed om even stil te staan. Om na te denken over alles wat goed is gegaan, maar ook over die dingen waarmee ik anderen misschien pijn heb gedaan.

Antifoon:
Sta even stil, sluit eens je ogen.
Kijk eens naar binnen, neem even de tijd.
Waar kom je vandaan, waar ga je heen? (2x)

Vg. Heer, even weg uit ons haastige bestaan, voelen wij ons van binnen weer rustig worden. U bent een God die ons kan vergeven. Leer ons om ook elkander te kunnen vergeven.

Antifoon: Sta even stil...

Vg. Heer, geef dat wij in deze viering weer oog krijgen voor de dingen die werkelijk van belang zijn in uw rijk op aarde: verdraagzaamheid en vergevingsgezindheid jegens iedereen.

Antifoon: Sta even stil...

Vg. Heer, vergeef ons zoals wij elkaar vergeven, opdat we een nieuwe start kunnen maken op de weg die Jezus ons gewezen heeft. Amen

Kyrie/Heer, ontferm U

Gebed: God, geef mij de tijd

God, geef mij de tijd,
een stukje van de eeuwigheid,
een stukje leven, verpakt in lucht die adem wordt,
een stukje heimwee naar uw oneindigheid,
verpakt in alledaagse hunker die nooit vervuld en nooit voldragen wordt.

God, geef mij de tijd
om naar U op weg te gaan in kleine stappen,
elke dag opnieuw een stukje weg met velen samen,
in een bonte groep en soms, geheel alleen,
op een veel te lange baan.

God, geef mij de tijd
om telkens terug te keren als ik onderweg verdwaal
en zonder spoor in duisternis en nevel verloren loop.
Geef mij dan de tijd om met het eerste morgenlicht
U weer op het spoor te zijn.

God, geef mij de tijd
om nog op deze wereld uw kind te mogen zijn
en als een vrije vogel zwevend in de wind
en tussen witte wolken niets anders
dan uw beeld en uw gelijkenis te zijn.

Samenzang: Eer zij God in onze dagen

Eer zij God in onze dagen, eer zij God in deze tijd,
mensen van het welbehagen, roept op aarde vrede uit.
Gloria in excelsis Deo. (2x)

Eer zij God die onze Vader en die onze koning is.
Eer zij God die op de aarde naar ons toegekomen is.
Gloria in excelsis Deo. (2x)

Lam van God, gij hebt gedragen, alle schuld tot elke prijs,
geef in onze levensdagen peis en vree, kyrieleis.
Gloria in excelsis Deo. (2x)

Eerste lezing:: We hebben toekomst

We hebben toekomst als we een leven doorgeven waarin we het goed hebben met elkaar, en anderen niet achteloos voorbijlopen. We hebben geen toekomst als we menswaardig leven onmogelijk maken, als we vooroordelen en discriminatie toelaten.
Er is toekomst als we leven doorgeven waarin we liefde mogen ontvangen en geven, waarin we ons inzetten voor vrede en gerechtigheid. Er is geen toekomst als we leven doorgeven waarin mensen zich niet om elkaar bekommeren, waarin verharding en verruwing gewoon is.
Er is toekomst als we leven doorgeven waarin we zorg en aandacht hebben voor de schepping, waarin we andere culturen respecteren. Er is geen toekomst als we leven doorgeven waarin we onzorgvuldig omgaan met het milieu, waarin we ons verheven voelen boven anderen.
Er is toekomst als we leven doorgeven waarin ruimte is voor God en voor Jezus' boodschap, waarin we willen leven als christenen. Er is geen toekomst als we leven doorgeven waarin God tot zwijgen gebracht is, waarin wij geloof verwaarlozen en onze idealen laten verdorren.

Tussenzang: Geen weg was ons gegeven

Geen weg was ons gegeven, om veilig te begaan,
geen richting door het leven om samen in te slaan.
Wij wisten weg noch steg: door duisternis omgeven
was niemand onze weg.

Maar heden is te horen Gods woord van het begin.
Hij gaat, als mens geboren, de goede richting in.
Hij bouwt vandaag zijn tent bij mensen die verloren,
ontheemd zijn en miskend.

Gods toekomst, duizend jaren, wordt heden ingeluid:
Hij zal zich openbaren in Jezus voor ons uit.
De weg van God is goed. Zijn woord zal ons bewaren:
een lamp voor onze voet.

Uit het heilig evangelie volgens Marcus (4,35-41)

Op een dag tegen het vallen van de avond sprak Jezus tot zijn leerlingen: "Laten we oversteken." Zij stuurden het volk weg en namen Hem mee zoals Hij daar in de boot zat; andere boten begeleidden Hem. Er stak een hevige storm op en de golven sloegen over de boot zodat hij al vol liep. Intussen lag Hij aan de achtersteven op het kussen te slapen. Ze maakten Hem wakker en zeiden Hem: "Meester, raakt het U niet dat wij vergaan?" Hij stond op, richtte zich met dwingend woord tot de wind. en sprak tot het water: "Zwijg stil!" De wind ging liggen en het werd volmaakt stil. Hij sprak tot hen: "Waarom zijt gij zo bang? Hoe is het mogelijk dat ge nog geen geloof bezit?" Zij werden door een grote vrees bevangen en vroegen elkaar: "Wie is Hij toch, dat zelfs wind en water Hem gehoorzamen?"

Overweging

We steken vannacht weer van wal, het nieuwe jaar in. Maar als je zo de berichten hoort en leest, hebben we wel wind tegen, stevige wind zelfs. In de financiële wereld stormt het, de economen zijn somber gestemd. Arbeidstijdverkorting en ontslagen, het zijn als felle windvlagen, die ook het bootje van onze gemoedsrust belagen. En ook de wereld waarin we met zijn allen varen is als een woelige zee, oorlogen links en rechts, terroristische aanslagen, het zijn als dreigende schuimkoppen op de golven.
Dat alles geeft geen goed gevoel, maar wat doen wij? Roepen we in paniek dat we vergaan, dat alles de verkeerde kant opgaat? Of liggen we op de achtersteven van het leven te slapen. En zo ja, wat betekent dat dan in feite? Hebben we niet in de gaten dat er veel tegenwind is? Of steken we de kop in het zand en willen we de dreiging niet zien? Of is het zo dat we best beseffen dat we een onzekere tijd tegemoet gaan, maar hebben we toch een innerlijke rust waardoor we niet uit ons evenwicht raken?
Dat laatste was ongetwijfeld het geval met Jezus die, zo hoorden we in het evangelie, midden in de storm lag te slapen. Zijn compagnons raakten in paniek en maakten hem wakker: "Meester, raakt het u niet dat wij vergaan". Maar Jezus straalde zo'n rust uit dat niet alleen zijn leerlingen rustig werden maar dat, volgens het verhaal, zelfs de golven rustig werden en de wind ging liggen. Hij zei er wel achteraan: waarom zijn jullie zo bang, heb je dan nog geen geloof?
Als wij ons onzeker voelen bij het ingaan van het nieuwe jaar, als we bang zijn voor negatieve ontwikkelingen in de economie, of voor vervelende dingen in ons eigen leven, dan zegt hij ook tegen ons: wees niet bang, heb geloof. En dan denken we bij onszelf: hij kan mooi praten, daar los je de problemen niet mee op, en dat klopt.
Maar het maakt wel een groot verschil of we op een woelige zee de innerlijke rust kunnen bewaren of in paniek raken. En die innerlijke rust hangt samen met de manier waarop wij in het leven staan: als mensen die alleen maar oog hebben voor geld en goed of als mensen die geloven dat er meer is dan die materiele zaken. Of we innerlijk evenwichtig zijn, hangt ervan af hoe we tegen het leven aankijken: als mensen die alleen maar aan zichzelf denken, of als mensen die geloven in Jezus' boodschap, dat we in alle omstandigheden elkaar moeten ondersteunen en helpen.
Of zoals de eerste lezing zei: we hebben toekomst als we een leven doorgeven waarin we het goed hebben met elkaar en anderen niet achteloos voorbijlopen.
Het is belangrijk om daar regelmatig bij stil te staan, en niet toe te geven aan de neiging om maar door te hollen, om maar te denken dat we geen tijd hebben om stil te staan bij dat soort overdenkingen. Maar wie zichzelf in zijn haast voorbij loopt, raakt wel heel gemakkelijk uit zijn evenwicht. En tijd nemen om na te denken over de zin van het leven is ook nodig om de dingen te doen die belangrijk zijn in het leven.
Het is ook niet voor niets dat het nieuwe jaar meestal gepaard gaat met allerlei goede voornemens. Je kunt je natuurlijk voornemen om met roken te stoppen, of om minder alcohol te drinken of zuiniger te leven. Dat is allemaal prima, maar bij die goede voornemens moet het toch vooral gaan over de manier waarop wij omgaan met elkaar, dat we meer aandacht en zorg hebben voor elkaar en niemand achteloos voorbij lopen.
We vergeten wel eens dat geloven een werkwoord is, dat geloven en doen altijd moeten samengaan. Geloven zit niet alleen in je hoofd maar ook in je handen, want anders is je geloven niet echt. Moge u allen het nieuwe jaar ingaan als gelovige mensen, als evenwichtige mensen, in de hoop dat wat er ook gebeurt, we elkaar veel vrede en vreugde kunnen geven.

Geloofsbelijdenis (gezongen)

God, ik geloof in Uw scheppende kracht,
Uw liefde voor iedere mens,
ik geloof in de Vader, die steeds op ons wacht
en in ons geluk als Uw wens,
ik geloof in Uw Geest, die ons nimmer ontbrak
Hij houdt ons in liefde bijeen.
Maar sterk ons geloof, zo wankel en zo zwak,
door twijfels en moeilijkheden heen.

Christus de Zoon van de levende God,
op aarde verschenen als mens,
ik geloof U als eerlijk begaan met ons lot
en in ons geluk als Uw wens,
ik geloof dat het lijden en sterven U brak
en dat U weer levend verscheen.
Maar sterk ons geloof, zo wankel en zo zwak,
door twijfels en moeilijkheden heen.

Samen verenigd rond Christus, de Heer,
zo vormen wij samen de kerk,
ik geloof in haar ware gestalte en leer
haar eenheid in liefde en werk,
ik geloof in het vuur dat de Heer eens ontstak
door dood en verrijzenis heen.
Maar sterk ons geloof, zo wankel en zo zwak,
door twijfels en moeilijkheden heen.

Voorbede

Wij bidden vanavond voor alle mensen die steeds tijd tekort komen, die verdrinken in een druk bezet en jachtig bestaan, die zo gehaast door het leven gaan dat zij zichzelf voorbijlopen. Mogen zij innerlijk tot rust komen, en oog hebben voor de werkelijk belangrijke waarden in het leven. Laat ons zingend bidden.

Antifoon:
Daar waar vriendschap is en vrede,
daar waar liefde is, daar woont God.

Wij bidden voor alle mensen die steeds tijd teveel hebben, die vereenzamen en niet weten hoe ze hun dagen zinvol kunnen invullen, die alsmaar zitten te piekeren en tobben en zich eindeloos vervelen.
Mogen zij medemensen om zich heen treffen die hen helpen hun tijd op een zinvolle en plezierige manier door te brengen. Laat ons zingend bidden.

Wij bidden voor alle jonge mensen die denken dat ze nog een zee van tijd voor zich hebben en soms geneigd zijn belangrijke dingen uit te stellen.
Dat zij niet te gauw denken alles al te weten, maar steeds open staan voor de levenswijsheid van de ouderen en vol idealisme bouwen aan hun toekomst Laat ons zingend bidden.

Wij bidden voor alle oudere mensen wier tijd van leven begint te korten en die soms de kwalen van de oude dag aan de lijve gaan voelen: dat zij toch nog plezier in het leven mogen hebben, en blij kunnen zijn met alles wat anderen voor hen doen en betekenen. Laat ons zingend bidden.

Vader God, maak dat we steeds tijd hebben voor u en voor elkaar, tijd voor rustpunten in ons leven, voor momenten van bezinning, tijd ook om medemensen een helpende hand te bieden. Mogen wij zo mensen naar uw hart worden, vandaag en alle dagen. Amen

Offerande

Gebed over de gaven:

Heer onze God, U die de tijden hebt gemaakt,
de dagen en de nachten, het licht en het duister,
zegen van dag tot dag ons kleine mensen
op onze tocht door de tijd.
Zegen dit brood en deze wijn, tekenen van Uw verbond,
met ons gesloten in en door Jezus Christus,
die aan het begin van onze jaartelling staat.
Mogen deze gaven voor ons een bron van kracht worden,
om onze levensreis tot een goed einde te brengen. Amen

Tafelgebed:

Pr. De Heer zal bij u zijn.
Al. De Heer zal u bewaren.
Pr. Verheft uw hart.
Al. Wij zijn met ons hart bij de Heer.
Pr. Brengen wij dank aan de Heer onze God.
Al. Hij is onze dankbaarheid waardig.
Pr. God, oorsprong van alle leven, toeverlaat van kleine mensen op zoek naar het land van hun dromen. Wij danken U voor uw woord van hoop en toekomst, neergelegd in heel uw schepping, in het hart van elke mens. Wij danken U bovenal voor Jezus, mensenzoon en Uw zoon, Uw woord bij uitstek, uitgesproken in onze tijd, Uw woord van heil dat klinken blijft voor alle komende tijden. Daarom zeggen wij met allen die in geloof en hoop opzien naar U, het loflied van uw heerlijkheid:

Sanctus/Heilig

Pr. Laat ons nooit vergeten, almachtige Vader,
dat onze Verlosser Jezus Christus, de Heer is,
dat Hij zijn gelijkheid met U heeft losgelaten
en mens is geworden, mens zoals wij.

Al. Laat ons nooit vergeten,
dat Hij de wereld heeft gezien met onze ogen,
dat Hij onze woorden heeft gesproken,
dat Hij onze tranen heeft geweend,
dat Hij onze vreugde en onze nood heeft gekend,
dat Hij het werk van een mens heeft verricht
en dat Hij ons brood heeft gegeten.

Pr. Laten wij nooit vergeten, dat Hij de mensenzoon is,
die menselijker was dan ooit een mens geweest is,
die meer dan wie ook heeft geloofd in de mens,
die heeft gehoopt en bemind meer dan wij ooit kunnen.

Al. Laat ons nooit vergeten dat Hij, zoals wij,
weerloos heeft moeten buigen voor geweld en voor macht,
maar dat Hij dit alles overwon
omdat Hij tot de dood toe, iedereen heeft bemind.

Pr. Want in de nacht dat Hij zijn leven gaf, nam Hij brood in Zijn handen, Hij zegende U, Hij brak het en gaf het aan zijn leerlingen met de woorden: Neemt en eet hiervan, jullie allemaal, want dit is mijn lichaam, mijn leven dat voor jullie gegeven wordt.

Zo nam Hij ook na de maaltijd de beker met wijn, zegende U opnieuw en gaf hem aan zijn leerlingen met de woorden: Neemt deze beker en drinkt hier allen uit want dit is de beker van het nieuwe altijddurende verbond, dit is mijn leven, mijn bloed dat voor jullie en alle mensen wordt vergoten tot vergeving van de zonden. Blijft dit doen om mij te gedenken.
Zo vieren wij het verbond van God met de mensen. Al. Als wij dan eten van dit brood en drinken uit deze beker,
verkondigen wij de dood des Heren totdat Hij komt.
Pr. Zo zijn wij hier bijeen in zijn Naam, omdat wij mensen willen worden als Hij, mensen die geloven in elkaar en vertrouwen op U. Zijn gedachtenis willen wij levend houden en wij zullen niet vergeten, dat zijn liefde uitging naar zieken en gebrekkigen, naar zondaars en tollenaars.

Al. God van het verbond, wij bidden U:
moge uw Geest ons aanzetten om in zijn voetstappen verder te gaan.
Doe ons onze roeping verstaan
en laat zijn droom ook in deze tijd werkelijkheid worden:  dat de eenzamen liefde mogen vinden,
zwakken ondersteund worden,
en armen een betere toekomst tegemoet gaan.

Pr. Geef dat de rijkdom en de zorgen van het leven ons niet mogen verstikken, dat wij, ieder op zijn eigen plaats, leren breken en delen: ons leven en alles wat ons leven waardevol maakt. Dan zal ons aller droom van geluk en vrede op aarde werkelijkheid kunnen worden, juist zoals ons is voorgehouden door Jezus, onze Heer en Messias.

Al. Door Hem, en met Hem, en in Hem zal uw naam geprezen zijn, Heer, onze God, almachtige Vader, in de eenheid van de heilige Geest, hier en nu, en tot in eeuwigheid. Amen.

Pr. Bidden wij tot God onze Vader met de woorden die Jezus ons geleerd heeft.

Al. Onze Vader . . .

Pr. Verlos ons, Heer, van alle kwaad, van alle haat en nijd, van elke vorm van ongastvrijheid, geef vrede in onze dagen, vrijheid en gelijkheid, broederschap en saamhorigheid, omwille van de komende, van Jezus, Messias, uw Zoon.

Al. Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen

Vredewens

Agnus Dei/Lam Gods

Communie

Slottekst: Ik ben op reis

Ik ben op reis, al weet ik niet waarheen
maar ergens stond geschreven
dat ik deze weg moest gaan
en al aarzel ik soms even langs die eindeloze baan
toch weet ik: iemand ging mij voor en daarom ga ik door.

Ik heb geen geld, geen kaart en geen kompas
maar ik zie de tekens en die zeggen mij genoeg
en al geeft er niemand antwoord
op de dingen die ik vroeg, toch weet ik:
aan het eind vind ik gehoor en daarom ga ik door.

Slotlied: Op een God die door de tijden

Op een God die door de tijden
om Zijn trouw bezongen is,
wachten mensen met hun lijden
tot Zijn uur gekomen is.
Op een God die zij vertrouwen
die hun hoop gebleven is,
wachten mensen die nu rouwen
tot Zijn licht verschenen is.

Op een God die voor de mensen
nieuwe toekomst doet ontstaan
wachten allen met hun wensen
tot Zijn liefde op zal gaan.
Op een God die alle namen
heeft geschreven in Zijn hand
wachten mensen die geloven,
op het eens beloofde land.

Op een God die leven baarde,
licht en donker heeft bereid,
wachten wij op deze aarde
tot Zijn stem ook ons bevrijdt.
Op een God die in Zijn armen
ruimte heeft voor ieder mens,
wachten wij om ons te warmen
aan de zon van Zijn bestaan.