Eucharistieviering eerste Kerstdag 2011
Feest van de menswording
Openingslied: NU ZIJT WELLEKOME
Verwelkoming en inleiding
MENSWORDING
Kijk naar het kind in de kribbe. Zie je hem ook in jezelf?
Die vraag stelt Kerstmis ons, het feest van de menswording.
Kijk naar het kind in de kribbe. Maak zijn ogen tot jouw ogen,
opdat je naar mensen leert kijken zoals hij deed.
Maak zijn oren tot jouw oren,
opdat je kunt luisteren naar mensen zoals hij deed.
Maak zijn mond tot jouw mond,
opdat je, juist als hij, woorden van vrede kunt spreken.
Maak zijn handen tot jouw handen,
opdat je, juist als hij, een helpende hand kunt toesteken
aan allen die in het donker zitten.
Dan is hij ook in jou en door jou een licht in de duisternis
en wordt ook jij een mens naar zijn hart.
Kyrie eleison
De eerste Kerstmis
Het gebeurde meer dan twintig eeuwen geleden,
in de tijd van Romeinse en Joodse grootheden
zoals keizer Augustus en koning Herodes.
Toen kreeg de mensheid een wijze les:
ware grootheid zit niet in pracht en praal en macht,
maar veel meer in een klein kindje, teer en zacht.
Ook al wordt dit kind geboren in een stal,
hij is de grootste en voornaamste in het heelal.
Jezus was zijn naam, geboren in Bethlehem.
In hem gaf God zichzelf een menselijke stem
om allen de juiste weg door het leven te wijzen.
Dit kind groeide uit tot een groot profeet,
niet een die alles al van te voren weet,
maar een leidsman voor hen die dwalen,
een geneesheer voor mensen met kwalen.
Hij wil hun leren echt mens te zijn,
ook in dagen van tegenspoed en pijn.
Wat daar gebeurde was een wonder in ieders ogen,
daarom zongen de engelen: eer aan God in den hoge.
Het kind dat moeder Maria daar baarde,
brengt vrede aan alle mensen op aarde.
Samenszang: EER ZIJ GOD IN ONZE DAGEN
Gebed
God in de verre hemel
ongrijpbaar voor onze handen en onze gedachten
en toch te vinden en aan te raken in het kind van Betlehem.
God, ver weg van ons dagelijks bestaan
en toch heel nabij in Jezus, kind van Maria en Jozef,
heel nabij ook in allen die mens zijn in zijn geest,
die juist zoals hij vrede brengen en licht zijn voor elkaar.
God, spreekt ook in en door ons uw woord van heil en genade,
moge ook in en door ons uw licht schijnen in de wereld van vandaag.
Dat vragen wij U door Jezus Christus, de belichaming van uw liefde
voor tijd en eeuwigheid. Amen
Lezing uit de brief aan de Hebreeën (1,1-5)
In het verleden heeft God vaak en op veel manieren tot onze voorvaders
gesproken door de profeten; nu, op het einde der tijden, heeft Hij tot
ons gesproken door zijn Zoon. Hem heeft Hij alles in bezit gegeven;
door Hem ook heeft Hij het heelal geschapen. De Zoon is de afstraling
van Gods heerlijkheid en de afdruk van zijn wezen. Door zijn machtig
woord houdt Hij alles in stand. Hij heeft de mensheid gereinigd van
haar zonden en daarna heeft Hij plaats genomen aan de rechterzijde van
Gods majesteit in de hemel. De Zoon is boven de engelen verheven. Hij
is hoog boven de engelen verheven, zoals blijkt uit de veel verhevener
titel die Hij ontvangen heeft. Want God heeft nooit tegen een van zijn
engelen gezegd: Jij bent mijn Zoon; Ik heb je vandaag verwekt. En ook:
Ik zal zijn Vader zijn en Hij mijn Zoon.
Tussenzang: VANWAAR ZIJT GIJ GEKOMEN
melodie Er is een roos ontsprongen
Vanwaar zijt Gij gekomen, wij wisten niets van U.
In onze stoutste dromen was God nooit hier en nu.
Een nieuwe God zijt Gij, die onder ons wil wonen,
zo ver weg, zo dichtbij.
Gij zijt ons doorgegeven, een naam, een oud verhaal,
uw woorden uitgeschreven in ied're mensentaal.
Ons eigen levenslot met uw geluk verweven,
zo zijt Gij onze God.
Gij zijt in ons verloren, wij durven U niet aan,
uw stem in onze oren, uw komst in ons bestaan.
Een mens van vlees en bloed, een kind voor ons geboren,
een naam die sterven moet.
Lezing uit het evangelie volgens Johannes (1,1-5;9-14)
In het begin was het Woord en het Woord was bij God, en het Woord was
God. Dit was in het begin bij God. Alles is door Hem geworden en zonder
Hem is niets geworden van wat geworden is. In Hem was leven en dat
leven was het licht der mensen. En het licht schijnt in de duisternis
maar de duisternis nam het niet aan.
Het ware Licht, dat iedere mens verlicht, kwam in de wereld. Hij was in
de wereld; de wereld was door Hem geworden, en toch erkende de wereld
Hem niet. Hij kwam in het zijne, maar de zijnen aanvaardden Hem niet.
Aan allen echter die Hem wel aanvaardden, aan hen die in zijn naam
geloven, gaf Hij het vermogen om kinderen van God te worden; zij zijn
niet uit bloed noch uit begeerte van het vlees of de wil van een man,
maar uit God geboren.
Het Woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond. Wij hebben zijn
heerlijkheid aanschouwd, zulk een heerlijkheid als de Eniggeborene van
de Vader ontvangt, vol genade en waarheid.
Samenzang: 'T IS GEBOREN HET GODD'LIJK KIND.
Refrein
't Is geboren het godd'lijk kind,
viert allen Kerstmis en zingt vol vreugde:
't is geboren het godd'lijk kind,
dat ons allen zozeer bemint.
Vreest niet, vrienden, weest welgezind,
laat uw angsten u niet verlammen,
vreest niet, vrienden, weest welgezind,
want de dag van het heil begint. Refrein
Licht verscheen in de duist're nacht,
God de Heer is ons niet vergeten,
licht verscheen in de duist're nacht,
door de mensheid zo lang verwacht. Refrein
Gaat op pad met het Kind van 't licht,
want Het wijst ons de weg naar vrede,
gaat op pad met het Kind van 't licht,
houdt uw ogen op Hem gericht. Refrein
Overweging
Bij mij in de buurt staat een textielwinkel met daarop met grote
letters de tekst:
Henk, van boven tot onder goed. Die tekst trekt altijd mijn aandacht.
Ik moet aan deze tekst denken nu wij vandaag kerstmis vieren
het feest van de menswording, zoals het evangelie van vandaag dat
benadrukt.
God is mens geworden in het kind van Bethlehem.
Daar kun je allemaal hele mooie en romantische gedachten bij krijgen,
maar deze menswording heeft maar één doel:
dat wij meer mens worden, menselijker, menslievender, menswaardiger.
Het gaat op de eerste plaats om onze menswording,
dat we goede mensen worden, van boven tot onder goed, helemaal goed.
Jammer genoeg scheelt het daar nogal eens aan.
Niet dat je dan meteen met onmensen te maken hebt,
maar er gaat nogal eens wat mis als het gaat om menselijkheid,
in de maatschappij en ook in de Kerk van Jezus.
Let wel: goede mensen is niet hetzelfde als volmaakte mensen.
Ik denk dat een mens nooit echt volmaakt zal zijn,
maar een mens kan wel goed zijn, d.w.z. goed doen.
want goed zijn moet zich altijd uiten in goed doen.
Misschien zijn we niet altijd goed genoeg, maar dat is moeilijk te
beoordelen,
dat is ook afhankelijk van ieders mogelijkheden.
Maar waar het om gaat is dat mensen goed doen aan elkaar.
Dat was ook Jezus' boodschap in woord en daad.
Toen hij, groot geworden, ging preken, toen hij weldoende rondging,
toen had Johannes de Doper zo zijn twijfels.
Was die Jezus nu de beloofde Messias. d.w.z. die mens die vrede zou
brengen, die de weg zou wijzen naar een betere wereld, zoals de oude
profeten voorzegd hadden?
Het evangelie vertelt dat hij gezanten naar Jezus stuurde om nadere
informatie.
En Jezus zegt dan: kijk wat hier gebeurt: doven horen. blinden zien,
lammen lopen, aan armen wordt de blijde. boodschap verkondigd.
M.a.w: hier gebeurt iets goeds, en daarin wordt Gods werking zichtbaar.
Wij kijken meestal alleen naar de wonderen,
en dan is voor ons de kous af: want wij kunnen geen wonderen doen.
Maar het gaat in feite om goed doen aan elkaar,
met name aan hen die het moeilijk hebben.
En de een kan wat meer dan een ander, daar ligt niet het criterium,
wel of je een ander een goed hart toedraagt en probeert te helpen en
bij te staan en goed te doen waar dat mogelijk is.
Daar gaat het om als we Kerstmis vieren.
Het gaat niet om al die toeters en bellen waarmee de commercie
tegenwoordig het kerstfeest omlijst en ingepakt heeft.
Het zit niet in het cadeautjes geven aan elkaar
waartoe de reclame ons allemaal aanspoort.
Dat mag op zich best maar als ons goed doen aan anderen alleen bestaat
uit het geven van cadeautjes met Kerstmis of een verjaardag,
dan hebben we niets begrepen van het betekenis van dit feest.
Een pasgeboren kind roept altijd gevoelens op van tederheid, iedereen
wil toch het beste voor zo'n kindje.
Dat is bijna iets vanzelfsprekends
Maar diezelfde gevoelens, diezelfde houding zouden we ook moeten hebben
naar mensen toe van alle leeftijden en dat kan zich dan vertalen
in gevoelens van respect en eerbied, een houding van verdraagzaamheid,
een gedrag vol welwillendheid jegens iedereen.
En dat lijkt in de praktijk van het leven soms een bijna onmogelijke
opgave.
Niet iedere medemens is even lief en braaf,
en toch vraagt menswording van ons dat we iedereen het goede gunnen
en waar mogelijk ook daadwerkelijk geven.
Natuurlijk zijn onze mogelijkheden beperkt, we kunnen niet alles, ook
al zouden we dat wel graag willen
maar we gebruiken dat wel eens te vlug als een excuus om maar niets te
doen.
Kerstmis is het feest van de menswording, van meer mens worden, mens
met meer medemenselijkheid,
mensen die goed zijn, van boven tot onder goed.
Moge dit kerstfeest ons een beetje dichter bij dit ideaal brengen.
Geloofsbelijdenis
Ik geloof in een God die zich laat vinden
daar waar mensen zich nauw verbonden voelen met de natuur,
waar zij openstaan voor het mysterie van het leven,
waar zij oog hebben voor het wonder van alle groei en bloei,
waar zij hun eigen kleinheid en betrekkelijkheid beseffen.
Ik geloof in een God die zich laat vinden
in het kind van Bethlehem, een mensenkind, klein en kwetsbaar,
in de profeet van Nazareth, die weldoende rondging,
in de gekruisigde van Jeruzalem, die trouw was tot in de dood,
in de Verrezene, die als Zoon van God blijft leven, alle tijden door.
Ik geloof in een God die zich laat vinden
daar waar mensen leven in de geest van Jezus Christus,
waar zij juist als Hij hart hebben voor het kleine en kwetsbare,
waar zij opkomen voor recht en gerechtigheid in de wereld,
waar zij de droom van een betere wereld levend houden.
Voorbede
Ik bid om mens-wording, om meer menselijkheid
voor al degenen die onmensen zijn geworden,
die hard, gemeen en harteloos zijn geworden jegens medemensen,
die anderen onderdrukken, mishandelen, misbruiken.
Dat het kind van Betlehem hun harten moge verzachten.
Laat ons zingend bidden.
Antifoon:
Daar waar vriendschap is en vrede,
daar waar liefde is, daar is God.
Ik bid om mens-wording, om een meer menswaardig bestaan
voor al degenen die in onmenselijke omstandigheden moeten leven,
die te lijden hebben onder oorlog en geweld, armoede en honger.
Dat het feest van Jezus' geboorte ook hen wat vrede en vreugde mag
brengen.
Laat ons zingend bidden.
Ik bid om mens-wording, om meer medemenselijkheid
voor al degenen die zich schuldig maken aan racisme en
vreemdelingenhaat,
die onverdraagzaam zijn en zich laten leiden door vooroordelen.
Dat zij in de geest van het kerstkind iedere medemens leren zien als
broeder of zuster.
Laat ons zingend bidden.
Ik bid om mens-wording, om meer menslievendheid,
voor al degenen die alleen maar gevoelens van haat en wrok kennen,
die verbitterd zijn geraakt door wat ze meegemaakt hebben,
die totaal onverschillig langs medemensen in nood heenlopen.
Mogen ook zij geraakt worden door de boodschap van kerstmis,
dat zij weer liefde in hun hart toelaten. Laat ons zingend bidden.
Ik bid om mens-wording, om de voltooiing van hun mens-zijn
voor al onze dierbare overledenen. . . . .
God, help ons mens te worden zoals U ons in gedachten had:
mensen met veel aandacht en zorg voor allen die het moeilijk hebben,
met veel liefde voor vriend en vreemde,
naar het voorbeeld van Jezus Christus, uw zoon en onze Heer. Amen
Offerandelied: WIJ KOMEN TEZAMEN
Tafelgebed:
Pr. De Heer zal bij u zijn.
Al. De Heer zal u bewaren.
Pr. Verheft uw hart.
Al. Wij zijn met ons hart bij de Heer.
Pr. Brengen wij dank aan de Heer onze God.
Al. Hij is onze dankbaarheid waardig.
Pr. God, U bent het waard dat wij U aanbidden, want U bent Immanuël,
een God met ons, een Vader die van ons houdt.
Al. Hemel en aarde zijn vol van uw heerlijkheid.
Pr. Wij prijzen uw heilige Naam, want steeds weer gaat uw genade naar
ons uit. U houdt de wereld en alle mensen in uw hand.
Al. Hemel en aarde zijn vol van uw heerlijkheid.
Pr. Wij danken U dat U ons roept tot gemeenschap, om één te zijn met U
en met elkaar. En in de liefde van de mensen openbaart U zichzelf, waar
vrede is bent U aanwezig, onze goedheid is uw werk.
Al. Hemel en aarde zijn vol van uw heerlijkheid.
Pr. Wij zegenen U om het verbond, gesloten met Israël, uw volk. Uw
trouw duurt eeuwig. Door de profeten hebt U een nieuw verbond beloofd,
uw goedheid kent geen grenzen.
Al. Hemel en aarde zijn vol van uw heerlijkheid.
Pr. Wij loven en danken U omdat U met ons bent in Jezus Christus, de
Mensenzoon, uw Zoon. Hij is het licht dat alle mensen verlicht. Daarom
zingen wij het loflied van uw heerlijkheid.
Sanctus
Pr. U die voor ons in mist en nevel bent gehuld,
bedekt onder het stof dat wij doen opwaaien,
bij al ons tobberig gedoe over het hoofd gezien;
U die door ons van mooie namen bent voorzien,
ingepalmd door hen die de macht in pacht hebben:
U, die telkens wordt voorbijgeleefd door ons,
bezige bijen op de vlucht, druk in de weer om ijl gewin,
U hebt zich laten zien in uw sprekend evenbeeld,
Jezus, het kind van Betlehem, de profeet van Nazaret,
een mens in alles op U bedacht, die al wie Hij ontmoette toeriep:
Keer u tot God, Hij is nabij.
Die in de minste der mensen uw gezicht zag,
in kwetsbare zieken, overtroefde kleinen,
in allen die het zwart voor de ogen was,
die in de stilte sprak met U, Hem een vader geworden,
zo vertrouwd, zo verplichtend.
Met Hem willen wij U loven en danken om uw nabijheid.
Ook op deze dag gedenken wij hoe Hij ons een teken van zijn liefde
heeft gegeven; hoe Hij op de laatste avond van zijn leven brood nam,
het brak en aan zijn vrienden van toen uitdeelde met de woorden: Neemt
en eet hiervan, jullie allemaal. Dit ben Ik, dit is mijn lichaam dat
voor jullie gegeven wordt.
Hoe Hij de beker met wijn nam en ronddeelde met de woorden: Neemt deze
beker en drinkt hier allemaal uit, dit ben Ik, dit is mijn bloed dat
vergoten wordt als bezegeling van een nieuw en altijddurend verbond.
Blijf dit doen om Mij te gedenken. Zo vieren wij ook vandaag het
verbond van God met de mensen.
Al. Als wij dan eten van dit brood en drinken uit deze beker,
verkondigen wij de dood des Heren totdat Hij komt.
Pr. God, wij staan hier voor U en roepen om leven, om licht, wij
gedenken Hem die ons leven heeft gedeeld, vanaf geboorte tot de dood
toe. In Hem hebben wij uw leven en uw licht herkend. In Hem vieren wij
het nieuwe verbond.
Al. Help ons trouw te zijn aan dit verbond,
opdat zijn geest ons levend houdt en onze nacht verlicht,
zijn geest die verwarmt wat verkild is,
die rechtbuigt wat scheefgegroeid is,
die zacht maakt wat verhard is,
en zwakke mensen weer moed geeft.
Pr. God, laat ons kinderen van het licht zijn, nieuwe mensen die
vervuld van uw liefde, vrede brengen in de wereld van vandaag, in de
naam en in de kracht van Jezus, het kind van Betlehem.
Al. Door Hem en met Hem en in Hem zal uw naam geprezen zijn, Heer onze
God, almachtige Vader, in de eenheid van de heilige Geest, hier en nu
en tot in eeuwigheid. Amen
Pr. Laten wij zingend bidden tot God onze Vader met de woorden die
Jezus ons gegeven heeft.
Al. Onze Vader . . . .
Pr. Verlos ons, Heer, van alle kwaad, van alle duisternis en
ongerechtigheid die levensbedreigend zijn. Geef vrede in onze dagen,
vrede met U en vrede met elkaar, omwille van de geboorte van Jezus,
Messias, uw Zoon.
Al. Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in
eeuwigheid. Amen
Vredewens - Agnus Dei - Communie
Slottekst:
Kerstmis,
dagen om heel bewust en zolang als het kan
stil te staan bij elkaar,
en alwat moet en zal, een dag of wat te vergeten.
Even goed beseffen en dan voor altijd weten
dat zoals een kind, ook het leven is gegéven,
dat we met beide blij mogen zijn,
blij dat we medemensen mogen zijn.
Kerstmis,
van de kou warmte maken,
het donkere duister licht laten geven
En proberen te geloven dat alle klagen
in een lied zal eindigen, een vreugdelied,
dat alwat we meemaken een verhaal van hoop kan zijn.
hoop op menselijkheid en menswaardigheid.
Kerstmis,
fijn dat u hier was om dit samen te vieren.
Hopelijk hebt u hier iets gevonden van wat u zocht,
iets waar u met verder kunt in de komende dagen,
in het komende jaar:
iets van licht en vreugde, iets van vertrouwen in het leven,
iets van de liefde waaruit Jezus is geboren,
Gods liefde, die ook naar ons uitgaat.
Moge zijn menslievendheid zichtbaar worden in ieder van ons.
Slotlied: LUISTER, GOD HEEFT GESPROKEN
melodie Herders, hij is geboren.
Luister, God heeft gesproken zijn woord van goede raad.
Zie, een licht is ontstoken, een nieuwe dageraad,
kracht voor de dralenden, doel voor de dwalenden.
Zingen wij welgemoed: Heer, zij van ons gegroet.
Christus, Hij is geboren in 't midden van de nacht,
die zo lang van te voren de wereld heeft verwacht,
licht voor de rouwenden, hoop voor vertrouwenden.
Zingen wij welgemoed" Heer, zij van ons gegroet.
Laten wij God nu eren, Hij sprak in onze tijd,
wil de vrede ons leren en eindig alle strijd,
troost de verdrietigen, stop het vernietigen.
Zingen wij welgemoed: Vrede op aarde moet.