Kerstviering 2007

titel: Met het licht van het kind meer mens worden.

Vooraf te lezen

Wat heeft het Kerstkind ons in deze dagen nog te zeggen?
Is er een lichte hemel vol met engelenzang?
En wordt de Heer nooit moe het altijd maar weer uit te leggen
aan mensen zoals wij, elk jaar opnieuw, al eeuwen lang?

Of zou het zo zijn, dat wij leven in een eigen wereld
van schone schijn, waar alle lichten zijn gedoofd,
waar wij die ander in het donker haast niet kunnen vinden,
omdat men in het licht van vrede toch niet meer gelooft?

Zijn wij de herders die op weg zijn om dat Kind te zoeken?
Buigen wij ons in 't duister bij de kribbe neer?
Als we 't vinden, 't is gekleed in schamele doeken.
Dan wordt het licht om ons, dan horen we de engelen weer.

Dan gaan onze aarzelende handen weer tasten, zoeken,
niet meer in 't donker, maar in 't licht van onze Heer,
naar mensen onderweg, elk met zijn eigen angsten, lasten.
Dan vinden we elkaar in Betlehems stal bij de kribbe weer.

Dan heeft het Kerstkind toch deze dagen wat te zeggen
er is de lichte hemel vol van engelenzang
Er is een Heer die nooit te moe is het weer uit te leggen
aan mensen zoals wij . . . die vaak zo moe zijn en zo bang.

Vooraf: Ensemble van de fanfare Vriendenkring

Openingslied: Logeko: STILLE NACHT

Verwelkoming

Inleiding

Kerstmis vieren is meer dan anders
dankbaar zijn om Jezus' geboorte,
dit kind dat een grote zegen voor onze wereld werd.
Kerstmis vieren is meer dan anders
verlangen naar licht, voor jezelf en voor de mensen om je heen,
het licht ons gebracht door deze profeet.
Kerstmis vieren is meer dan anders
zelf licht willen zijn voor anderen,
hart hebben voor wie zich verlaten voelt,
zoals Hij ons dat heeft voorgeleefd.
Kerstmis vieren is meer dan anders
je licht delen met anderen om hun duisternis te verlichten
en hun verdriet te verzachten
Kerstmis vieren is meer dan anders
licht en warmte, vrede en vreugde brengen:
door onze trouw aan elkaar
zoals Hij ons dat heeft voorgehouden.
Iets van dat licht hopen we vanavond te ervaren.
Daartoe steken we nu eerst de kaarsen aan van de adventskrans,
die vandaag de kerstkrans is.

We ontsteken de eerste kaars
om het duister van onze onzekerheid te verdrijven
als een teken dat we durven geloven
dat de duisternis niet overheersen zal
en dat er licht zal zijn voor iedereen.

We ontsteken de tweede kaars
om het duister van onze twijfels te verdrijven
als teken dat we durven hopen
dat er ondanks alles een wereld komen zal
waarin toekomst zal zijn voor iedereen.

We ontsteken de derde kaars
om het duister van onze lauwheid te verdrijven
als teken dat we het waagstuk van de liefde aandurven
zodat door ons de droom van een wereld vol licht
een beetje werkelijkheid kan worden in onze dagen.

We ontsteken de vierde kaars
om het duister van onze oppervlakkigheid te verdrijven
als teken dat we berouw durven hebben
voor alle gemiste kansen om daadwerkelijk licht te zijn
voor de mensen met wie wij het leven delen.

Logeko: Kyrie uit de Missa Brevis van Mozart

Bij het aansteken van de kerstkaars

Met Kerstmis vieren we dat de droom van de oude profeten werkelijkheid werd in het kind van Betlehem. Zoals de profeet Jesaja het verwoordde (60,1-5):
Sta op en schitter, want uw licht is gekomen, de glorie van de Heer komt over u. En zie, de duisternis bedekt de aarde, en donkerte de volken, maar over u gaat de Heer lichtend op, zijn heerlijkheid verschijnt over u. En volken komen naar uw licht, koningen naar de glans van uw dageraad. Sla uw ogen op en kijk om u heen, allen verzamelen zich en komen naar u toe: uw zonen komen uit de verte, uw dochters worden op de heup gedragen. U zult het zien en stralen van vreugde.
De Heer, die ook hier oplicht in ons midden loven en danken wij om zijn aanwezigheid.

Logeko: Gloria uit de Missa Brevis van Mozart

Eerste lezing: MENSWORDING

Mens worden, menswording
het is uiteraard een gebeuren van jaren terug
waarbij onze ouders de hoofdacteurs waren;
het blijft echter ook een feit van iedere dag,
een heel avontuur, een opwindende opdracht,
een boeiende, vaak moeilijke opgave.

Zo mens worden is geboortepijn, levenslang,
het gaat niet vanzelf.
Maar het is een fantastische ervaring
telkens opnieuw geboren te mogen worden,
meer tot leven te komen, tot grotere vrijheid te groeien,
jezelf iets meer te kunnen geven,
en gaver mens te worden -
iedere keer als je een volgende bocht neemt op je levensweg,
en een stuk ballast van gebondenheid kunt achterlaten.

Het is ook heerlijk
als je een mens helpt op deze weg,
als je hem tot leven laat komen,
als je hem een stap laat zetten,
opnieuw geboren laat worden,
als je hem bij de hand mag nemen en merkt na een tijd
hoe hij open bloeit en tot gaafheid en leven komt.

Waar dit alles gebeurt, komt God tot leven
want ook zijn menswording is geen gebeuren
dat zich alleen afspeelde zoveel jaren geleden
in de kille nacht van Bethlehem,
maar zijn menswording wordt herhaald
overal waar mensen geloven in het leven,
en durven groeien naar beter mens zijn,
overal waar anderen tot leven worden gebracht.

Mens worden is een gelovig gebeuren
als wij God de kans geven
opnieuw mens te worden tussen ons.

Zang: NU ZIJT WELLEKOME

Lezing uit het heilig evangelie volgens Lucas (2,1-14)

In die dagen kwam er een besluit van keizer Augustus dat er een volkstelling gehouden moest worden in heel zijn rijk. Deze volkstelling vond plaats eer Quirinius landvoogd van Syrië was.
Allen gingen op reis, ieder naar zijn eigen stad, om zich te laten inschrijven. Ook Jozef trok op, en omdat hij behoorde tot het huis en geslacht van David, ging hij van Galilea, uit de stad Nazaret, naar Judea; naar de stad van David, Betlehem geheten, om zich te laten inschrijven, samen met Maria, zijn verloofde die zwanger was. Terwijl zij daar verbleven, brak het uur aan waarop zij moeder zou worden; zij bracht een zoon ter wereld, haar eerstgeborene. Zij wikkelde Hem in doeken, en legde Hem neer in een kribbe, omdat er voor hen geen plaats was in de herberg.
In de omgeving bevonden zich herders, die in het open veld gedurende de nacht hun kudde bewaakten. Plotseling stond een engel des Heren voor hen, en zij werden omstraald door de glorie des Heren, zodat zij door grote vrees werden bevangen.
Maar de engel sprak tot hen: "Vreest niet, want ik verkondig u een vreugdevolle boodschap, die bestemd is voor heel het volk. Heden is u een redder geboren, Christus de Heer, in de stad van David. En dit zal voor u een teken zijn: gij zult het pasgeboren kind vinden in doeken gewikkeld en liggend in een kribbe."
Opeens voegde zich bij de engel een hemelse heerschare; zij verheerlijkten God met de woorden: "Eer aan God in den hoge, en op aarde vrede onder de mensen, in wie Hij welbehagen heeft."

Zang: EER ZIJ GOD IN ONZE DAGEN

Overweging

Wie vieren kerstmis: het feest van de menswording: God wordt mens wordt in alle toonaarden gezegd en gezongen. Dat klinkt heel mooi, God die mens wordt in een klein kindje, Maar eigenlijk gaat het niet zozeer om Gods menswording maar om onze menswording, hoe wij meer mens, beter mens kunnen worden. Het kind van Betlehem, de latere profeet van Nazaret, wijst ons in woorden en daden de weg naar meer menselijkheid.
Ons gewone leven is ook een lang proces van meer mens worden. Het is een groeiproces van kind tot volwassene, van volwassene tot bejaarde, het kent zijn ups en downs, het kent roerige tijden als de pubertijd en de tijd van de overgang. Kerstmis moet het feest zijn van onze menswording, dat we meer mens worden zoals God dat wil: meer mens die vrede brengt, meer mens die liefde geeft, meer mens die licht uitstraalt.
Gods licht schijnt in de wereld, zingen we met Kerstmis, maar zijn licht kan alleen zichtbaar worden in en door mensen. In feite zien we dat Gods licht maar moeilijk doordringt in alle donkere hoeken, want als we om ons heen kijken dan is er nog heel veel duisternis in de wereld, omdat mensen zich niet altijd menselijk gedragen, niet altijd menswaardig, niet menslievend, niet medemenselijk. Het licht van God is er wel, juist zoals de zon er altijd wel is, ook als die aan de andere kant van de aarde staat. Maar de mensen, die kinderen van het licht zouden moeten zijn, die laten het nogal eens afweten.
Ik heb ooit de uitspraak gelezen: De mens is een spiegel. En God is als de zon die zijn stralen op de mensheid richt. Als jouw spiegel helder is, weerkaats je die goddelijke stralen naar anderen toe. Meer mens worden, betekent meer spiegel zijn, schoon en zonder vlekken. Gods licht is er volop, maar de vraag is: zijn onze spiegels wel schoon: want alleen door ons kan Gods licht heel concreet mensen bereiken: die zieke thuis, of in het ziekenhuis, die eenzame in het bejaardentehuis, die teener die met zichzelf en zijn omgeving overhoop ligt, die bejaarde die maar niet aanvaarden kan dat hij versleten is. Met kerstmis zingen en dromen we van vrede op aarde, van licht dat duisternis verdrijft, van God die mens wordt, dat heeft alleen maar zin als het niet bij abstracte woorden blijft.
Kerstmis komt pas tot zijn recht als wij ermee aan de slag gaan, als wij meer mens worden, d.w.z. meer medemens. Want we zijn pas echt mens als we mens met de anderen zijn, in warme verbondenheid, in wederzijdse zorgzaamheid.
Kijk naar het kind van Betlehem, wordt ons in alle toonaarden toegeroepen: kijk naar dat hulpeloze kleine wezentje, dan er alleen maar geboren wordt uit de liefde van mensen, dat alleen kan opgroeien, d.w.z meer mens kan worden, als mensen het omringen met hun goede en liefdevolle zorgen. Zo'n kindje kan zelf niets, maar het wordt volwassen dank zij de mensen om hem heen.
Maar geldt dat niet voor alle mensen, ook voor hen die menen dat ze groot en sterk zijn, dat ze alles op eigen kracht kunnen? Uiteindelijk zijn we allemaal maar heel kwetsbare wezens, maar net iets minder machteloos dan een pasgeboren kindje. En ook wij kunnen alleen maar echt mens worden/zijn dank zij de genegenheid en de liefdevolle aandacht van mensen om ons heen. Zonder hen zijn we niets. En omgekeerd: zonder ons, zonder onze zorgzaamheid en aandacht zijn anderen niets, kunnen anderen niet zichzelf zijn. Als we dit leren van het kerstkind dan zijn onze spiegels schoon, dan weerspiegelen we het licht van Gods liefde, dan zijn we echt menselijk en kunnen we anderen helpen menselijk te zijn. Zalig kerstmis

Geloofsbelijdenis

Ik geloof in God die de aarde schiep
als een huis van vrede voor de mensen
waar Hij in ons midden zou wonen.
Die de mensen heeft gemaakt tot wat ze zijn,
om van elkaar te houden en licht te zijn waar het duister is.
Zijn licht scheen in de wereld
in Jezus van Nazaret, mens van vlees en bloed.
Hij liet ons zien wie God is, wat goed en rechtvaardig is.
Het kwaad in de wereld liet Hem sterven, maar Hij stond op:
bij God heeft de dood niet het laatste woord.
Ik geloof in de Geest die werkt in iedere mens
om te leven in het rijk van God.
Hij geeft ons het echte leven,
mens te zijn voor Gods gezicht.
Ik geloof met anderen,
samen zijn wij op weg naar Gods wereld,
waar de dood niet meer zal zijn. Amen

Voorbede

Ik bid om menswording, om meer menselijkheid
voor allen die ónmensen zijn geworden,
die hard, gemeen en harteloos zijn in hun omgang met anderen,
die medemensen mishandelen, misbruiken of onderdrukken.
Moge het kind van Betlehem hun harten verzachten.
Laat ons zingend bidden.

Antifoon:
Daar waar vriendschap is en vrede,
daar waar liefde is, daar woont God.

Ik bid om menswording, om meer medemenselijkheid,
voor allen die zich schuldig maken aan racisme en fascisme,
die onverdraagzaam zijn jegens mensen die anders zijn,
die zich laten leiden door vooroordelen.
Mogen zij in de geest van het kerstkind
iedere medemens leren zien als broeder of zuster.
Laat ons zingend bidden.

Antifoon:
Daar waar vriendschap is en vrede,
daar waar liefde is, daar woont God.

Ik bid om menswording, om meer menslievendheid,
voor allen die alleen maar gevoelens van haat en wrok kennen,
voor hen die overhoop liggen met zichzelf of hun omgeving,
die verbitterd zijn geraakt door al wat zij meegemaakt hebben.
Mogen ook zij geraakt worden door de boodschap van kerstmis
en weer liefde in hun hart toelaten.
Laat ons zingend bidden.

Antifoon:
Daar waar vriendschap is en vrede,
daar waar liefde is, daar woont God.

Ik bid om menswording, om een meer menswaardig bestaan,
voor allen die in onmenselijke omstandigheden moeten leven,
die te lijden hebben onder oorlog en geweld, armoede en honger.
Moge het feest van Jezus' geboorte ook hen wat vrede en vreugde brengen.
Laat ons zingend bidden.

Antifoon:
Daar waar vriendschap is en vrede,
daar waar liefde is, daar woont God.

Ik bid om menswording, om de voltooiing van hun mens-zijn voor al onze dierbare overledenen: . . . .

God, help ons mensen te zijn naar uw hart,
met veel aandacht en zorg voor allen die het moeilijk hebben,
met veel liefde voor vriend en vijand,
naar het voorbeeld van Jezus Christus, uw zoon en onze Heer. Amen

Offerande: Logeko: Still, Still, en Ensemble van fanfare Vriendenkring

Tafelgebed

Pr De Heer zal bij u zijn.
Al. De Heer zal u bewaren.
Pr. Verheft uw hart.
Al. Wij zijn met ons hart bij de Heer.
Pr. Brengen wij dank aan de Heer onze God.
Al. Hij is onze dankbaarheid waardig.
Pr. God, U bent het waard dat wij U aanbidden en danken, want U bent Immanuël, een God bij ons, die steeds het goede met ons voor heeft.

Al. Hemel en aarde zijn vol van uw heerlijkheid.

Pr. Wij prijzen uw heilige Naam, want steeds weer gaat uw welbehagen naar ons uit. Voor U hoeven wij niet bang te zijn, wij mogen steeds vertrouwen op uw goedheid.

Al. Hemel en aarde zijn vol van uw heerlijkheid.

Pr. Wij danken U dat U ons roept tot gemeenschap, om één te zijn met U en met elkaar. En in de liefde van de mensen openbaart U zichzelf, waar vrede is bent U aanwezig, in onze goedheid komt U aan het licht.

Al. Hemel en aarde zijn vol van uw heerlijkheid.

Pr. Wij zegenen U om het verbond, gesloten met Israël, uw volk. Uw trouw duurt eeuwig. Door de profeten hebt U een nieuw verbond beloofd, uw goedheid kent geen grenzen.

Al. Hemel en aarde zijn vol van uw heerlijkheid.

Pr Wij loven en danken U omdat U bij ons bent en bij ons blijft in Jezus, Messias, mensenzoon, licht van uw licht en leven van uw leven.

Logeko: Sanctus

Pr. U die voor ons in mist en nevel bent gehuld,
bedekt onder het stof dat wij doen opwaaien,
bij al ons tobberig gedoe over het hoofd gezien;
U die door ons van mooie namen bent voorzien,
ingepalmd door hen die de macht in pacht hebben:
U, die telkens wordt voorbijgeleefd door ons,
bezige bijen op de vlucht, druk in de weer om ijl gewin,
U hebt U laten zien in uw sprekend evenbeeld,
Jezus, het kind van Betlehem, de profeet van Nazaret,
een mens in alles op U bedacht,
die alwie Hij ontmoette toeriep:
Keer u tot God, Hij is nabij,
die in de minste der mensen uw gezicht zag,
in kwetsbare zieken, overtroefde kleinen,
in allen die het zwart voor de ogen is,
die in de stilte sprak met U, Hem een vader geworden,
zo vertrouwd, zo verplichtend.
Met Hem willen wij U loven en danken om uw nabijheid.
Ook deze avond gedenken wij
hoe Hij ons een teken van zijn liefde heeft gegeven;
hoe Hij op de laatste avond van zijn leven, brood nam,
het brak en aan zijn vrienden van toen uitdeelde met de woorden:
Neemt en eet hiervan, jullie allemaal.
Dit ben Ik, dit is mijn lichaam dat voor jullie gegeven wordt.
Hoe Hij de beker met wijn nam en ronddeelde met de woorden:
Neemt deze beker en drinkt hier allemaal uit,
dit ben Ik, dit is mijn bloed dat vergoten wordt
als bezegeling van een nieuw en altijddurend verbond.
Blijf dit doen om Mij te gedenken.
Zo vieren wij ook vanavond het verbond van God met de mensen.

Al. Als wij dan eten van dit brood en drinken uit deze beker,
verkondigen wij de dood des Heren totdat Hij komt.

Pr. God, wij staan hier voor U en roepen om leven, om licht,
wij gedenken Hem die ons leven heeft gedeeld,
vanaf geboorte tot de dood toe.
In Hem hebben wij uw leven en uw licht herkend.
In Hem vieren wij het nieuwe verbond.

Al. Help ons trouw te zijn aan dit verbond,
opdat zijn geest ons levend houdt en onze nacht verlicht,
zijn geest die verwarmt wat verkild is,
die rechtbuigt wat scheefgegroeid is,
die zacht maakt wat verhard is,
en zwakke mensen weer moed geeft.

Pr. God, laat ons kinderen van het licht zijn,
nieuwe mensen die, vervuld van uw liefde,
vrede brengen in de wereld van vandaag,
in de naam en in de kracht van Jezus,
het kind van Betlehem.

Al. Door Hem en met Hem en in Hem zal uw naam geprezen zijn, Heer onze God, almachtige Vader, in de eenheid van de heilige Geest, hier en nu en tot in eeuwigheid. Amen

Pr. Laten wij bidden tot God onze Vader met de woorden die Jezus ons gegeven heeft.

Al. Onze Vader . . . .

Pr. Verlos ons, Heer, van alle kwaad, van alle duisternis en ongerechtigheid die levensbedreigend zijn. Geef vrede in onze dagen, vrede met U en vrede met elkaar, omwille van de geboorte van Jezus, Messias, uw Zoon.

Al. Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen

Vredewens

Logeko: Agnus Dei

Communie: Logeko: Transeamus, en Ensemble

Slottekst: OM EEN MENS TE ZIJN . . . .

Om een mens te zijn op aarde, zonder aanzien, zonder macht,
is hij onder ons geboren, in de kilte van de nacht.

Om een vuur te zijn op aarde, dat verwarmt, maar niet verslindt,
is hij onder ons geboren, als een weerloos mensenkind.

Om een licht te zijn op aarde, dat de duisternis verjaagt,
is hij onder ons geboren als een stem die waarheid vraagt.

Om een zwaard te zijn op aarde, dat verdeelt, maar niet vermoordt,
is hij onder ons geboren, vrede stichtend door zijn woord.

Om een kracht te zijn op aarde, die de machten zal verslaan,
is hij onder ons geboren, slechts vertrouwend op Gods naam.

Om de vreugde van de aarde, broederschap in overvloed,
is hij onder ons geboren: godsgeschenk dat leven doet.

Slotlied: DE HERDERTJES LAGEN BIJ NACHTE