Kerstviering 2002

Thema: "We zitten vol!"

Openingszang: Logeko: Stille nacht .

Verwelkoming en inleiding

We zitten vol. Dat kan goed nieuws zijn,
als een pastoor op kerstavond constateert dat zijn kerk vol is.
Maar het kan ook slecht nieuws zijn
als je na een lange dag reizen in een hotel aankomt
en je krijgt te horen dat er geen kamer meer voor je is.
We zitten vol: Het kan werkelijkheid zijn
maar het kan ook een excuus zijn
om bepaalde mensen buiten de deur te houden.
Het kan ook een handicap zijn om iets in je op te nemen,
omdat je al zo vol bijkomstigheden zit
dat er geen veel belangrijker zaken meer bij kunnen.
Onze kerk is vanavond bijna vol
maar ik hoop dat u allemaal nog een beetje leeg bent,
dat u ruimte hebt om het kerstgebeuren in u op te nemen,
dat u de deuren van uw leven open houdt voor anderen,
alle anderen wie of wat zij ook zijn,
dat we omwille van het kerstkind gesloten deuren open maken
opdat zijn licht kan schijnen overal.

Drempelgebed

Vg. Laat ons bij het begin van deze viering vragen
dat God ons blijft uitdagen op de weg naar een betere wereld.
Wij vragen om vergeving als we het lieten afweten.

We willen zelf zo graag stralen als een ster,
maar heel vaak houden we het licht wel voor onszelf
en zijn we niet bereid het te delen met anderen.
Vergeef ons, Heer.

Al. Als we deuren voor anderen gesloten houden,
vergeef ons, Heer.

Vg. We willen wel licht zijn voor anderen,
maar we zijn zo snel opgebrand en afgebrand,
we hebben vaak zo weinig doorzettingsvermogen,
geen vallende sterren, maar eerder gevallen sterren.
Vergeef ons, Heer.

Al. Als we deuren voor anderen gesloten houden,
vergeef ons, Heer.

Vg. We zien vaak sterretjes omdat we teveel willen,
vroeg of laat lopen we dan met het hoofd tegen de muur,
maar uw ster zien we dikwijls over het hoofd,
en uw licht geven we te weinig door aan anderen.
Vergeef ons, Heer.

Al. Als we deuren voor anderen gesloten houden,
vergeef ons, Heer.

Logeko: Kyrie (Missa Brevis van W.A. Mozart)

Gebed

God, wat zitten we vol…
Een huis vol spullen, een agenda vol taken.
We vullen onze dagen
door van het één naar het ander te rennen.
En als we even stilstaan
vullen we de stilte met het lawaai van radio of TV.
En dan merken we opeens hoe weinig ruimte er is.
Dan zouden we zo graag wat meer aandacht hebben
voor wat er echt toedoet.
Help ons in deze dagen wat rust te scheppen.
Open te staan voor wat kerst ons te zeggen heeft.
Geef dat uw vrede doordringt in ons leven.
Dat we ons er door laten inspireren
in een wereld vol onvrede.
Help ons om niet alles vol te plannen,
maar ruimte in te bouwen.
Ruimte voor anderen, voor onszelf en voor u.

Logeko: Gloria (Missa Brevis van W.A. Mozart)

Eerste lezing (naar de profeet Jesaja 65, 17 24 )

'Er komt een nieuwe tijd', zo spreekt Jahwe, 'er komt een tijd dat er iemand komt, een redder, een lichtbrenger, de wachter aan de deur, en die zal de deur wagenwijd openzetten en mijn licht zal naar binnen stralen, licht met een nieuwe boodschap, en er zal geen duisternis meer zijn, geen donkere kanten aan het bestaan, en geen gesloten deuren meer. En mijn licht zal schijnen, alle deu-ren gaan open en mijn mensen zal Ik verlichten, ze zullen uitzicht en toekomst zien en niets of niemand zal hen tegenhouden of hinderen of nadeel berokkenen. Van het werk van hun handen en gedachten zullen ze zelf genieten; er zullen geen kinderen meer geboren worden voor de verschrikking. Nog voor ze roepen, nog voor het duister wordt zal mijn licht schijnen, zal Ik de deur openzetten. Aan wat er vroeger is geweest, wordt niet meer gedacht, want Ik zal de deur openzetten.'

Samenzang: WIJ KOMEN TEZAMEN

Wij komen tezamen onder 't sterrenblinken,
een lied moet weerklinken voor Betlehem!
Christus geboren, zingen d'engelenkoren.


Refr.: Kom, gaan we Hem aanbidden (3x) onze Heer.

Drie wijzen met wierook kwamen er van verre
zij volgden de sterre naar Betlehem.
Herders en wijzen komen Jezus prijzen. Refr.

Ook wij uitverkoren mogen u begroeten
en kussen uw voeten, Emmanuel.
Wij willen geven hart en geest en leven. Refr.

Lezing uit het heilig evangelie volgens Lucas (2,1-14)

In die dagen kwam er een besluit van keizer Augustus dat er een volkstelling gehouden moest worden in heel zijn rijk. Deze volkstelling vond plaats eer Quirinius landvoogd van Syrië was. Allen gingen op reis, ieder naar zijn eigen stad, om zich te laten inschrijven. Ook Jozef trok op, en omdat hij behoorde tot het huis en geslacht van David, ging hij van Galilea, uit de stad Nazaret, naar Judea: naar de stad van David, Betlehem geheten, om zich te laten inschrijven, samen met Maria, zijn verloofde die zwanger was.
Terwijl zij daar verbleven, brak het uur aan waarop zij moeder zou worden; zij bracht een zoon ter wereld, haar eerstgeborene. Zij wikkelde Hem in doeken, en legde Hem neer in een kribbe, omdat er voor hen geen plaats was in de herberg.
In de omgeving bevonden zich herders, die in het open veld gedurende de nacht hun kudde bewaakten. Plotseling stond een engel des Heren voor hen, en zij werden omstraald door de glorie des Heren, zodat zij door grote vrees werden bevangen.
Maar de engel sprak tot hen: "Vreest niet, want ik verkondig u een vreugdevolle boodschap, die bestemd is voor heel het volk. Heden is u een redder geboren, Christus de Heer, in de stad van David. En dit zal voor u een teken zijn: gij zult het pasgeboren kind vinden in doeken gewikkeld en liggend in een kribbe."
Opeens voegde zich bij de engel een hemelse heerschare; zij verheerlijkten God met de woorden: "Eer aan God in den hoge, en op aarde vrede onder de mensen, in wie Hij welbehagen heeft."

Samenzang:EER ZIJ GOD IN ONZE DAGEN

Eer zij God in onze dagen, eer zij God in deze tijd,
mensen van het welbehagen, roept op aarde vrede uit.
Gloria in excelsis Deo. (2x)

Eer zij God die onze Vader en die onze Koning is.
Eer zij God die op de aarde naar ons toegekomen is.
Gloria in excelsis Deo. (2x)

Lam van God, Gij hebt gedragen, alle schuld tot elke prijs,
geef in onze levensdagen peis en vree, kyrieleis.
Gloria in excelsis Deo. (2x)

Overweging

'We zitten vol…' dat kregen Jozef en Maria te horen toen ze in Betlehem een plaatsje zochten voor de nacht. Door de grote toeloop van mensen was er plaatsgebrek en zo ontstond er een schrijnende situatie: een pasgeboren baby kwam in een voerbak terecht. Had het anders gekund?
We zitten vol… Soms is er letterlijk sprake van ruimtegebrek. In andere situaties is er wél plaats, maar willen we die niet voor anderen inruimen. 'Nederland is vol!' riep Pim Fortuyn en veel mensen waren verontwaardigd. Maar anderen waren het helemaal met hem eens.
We zitten vol. Dat kregen enkele gekleurde agenten in burger te horen toen zij, bij een onderzoek naar discriminatie in Tilburg, een disco binnen wilden gaan, maar voor de twee blanke agenten die even later kwamen was wel ruimte.
We zitten vol… We kunnen zo druk zijn met van alles en nog wat, dat we geen tijd meer hebben voor de mensen om ons heen, geen tijd om eens na te denken over de dingen die echt belangrijk zijn in een mensenleven, in een mensengemeenschap.
We zitten vol… Geldt dat ook voor kerst? Zitten we letterlijk vol met kerstkrans en kerstkalkoen? Maken we ons druk over de dure kerstcadeaus? Zit onze agenda vol, zelfs met de kerstdagen? Of maken we juist bewust ruimte om open te staan voor wat kerstmis ons te zeggen heeft? Is het stil genoeg in ons hart om de stem van het kind te horen, dat ons probeert te zeggen dat we de zin van ons bestaan niet moeten zoeken in macht en grootheid, maar in eenvoud, kleinheid, waarachtigheid.
Kunnen we zeggen: ik ben er vol van, vol van die boodschap van vrede op aarde aan alle mensen van goede wil.
Ik ben er vol van. Dat is heel iets anders dan: ik zit vol. Wie vol van iets is, loopt er warm voor, is laaiend enthousiast. Ik ben er vol van, dat kan een hobby zijn waar je in op gaat, dat kan een overtuiging zijn die je aanhangt, een ideaal dat je inspireert en volledig bezighoudt. iets dat je a.h.w. vult van top tot teen.
Wil eens mens zinvol kunnen leven, dan heeft hij iets nodig waar hij vol van is, iets dat kleur en diepte aan zijn leven geeft. Wil een mens gelukkig kunnen zijn, dan heeft hij ook mensen nodig waar hij vol van is, ouders, kinderen, levenspartner, bijzondere vrienden.
Ik ben er vol van. Kunnen wij dat ook van dit kerstfeest zeggen? En dan denk ik niet aan de uitgebreide versiering van onze huizen, aan de gezelligheid en het lekkere eten dat bij dit feest horen. Dan denk ik aan wat ruim 2000 jaar geleden gebeurde: een kind geboren, voor wie geen plaats was in de herberg, voor wie later ook geen plaats was in de harten van de gevestigde orde in de joodse samenleving.
Maar velen waren wel vol van hem, van zijn boodschap van vrede. Velen waren enthousiast om zijn zorg voor de zieken, zijn aandacht voor de verschoppelingen. Waar velen de deur dicht hielden voor anderen, deed hij die deuren open, welkom waren zij bij hem, herders en wijzen, zondaars en tollenaars. Zijn boodschap, ook voor ons, is: zet de deur van je hart open, vul je hart met welwillendheid jegens anderen.
We zitten vol. We zijn er vol van, een hemelsbreed verschil. Maar, als we vol zitten, doen we deuren dicht. Als we er vol van zijn, van kerstmis, dan doen we deuren open, niet alleen vandaag, maar altijd door.
Dat laatste wens ik u allen toe. Zalig kerstfeest.

Samenzang: NU ZIJT WELLEKOME

Nu zijt wellekome, Jesu, lieve Heer;
Gij komt van alzo hoge, van alzo veer!
Nu zijt wellekome van de hoge hemel neer;
hier al in dit aardrijk zijt Gij gezien nooit meer. Kyrieleis.

Christe Kyrieleison, laat ons zingen blij;
daarmeed' ook onze leisen beginnen vrij.
Jezus is geboren op de heilige kerstnacht,
van een maged reine, die hoog moet zijn geacht. Kyrieleis.

D'herders op de velden hoorden een nieuw lied,
dat Jezus was geboren, zij wisten het niet.
Gaat aan geender straten en gij zult Hem vinden klaar;
Betl'hem is de stede, daar 't is geschied, voorwaar. Kyrieleis.

Voorbede

We doen voor anderen de deur dicht
als we alleen maar rekening houden
met onze eigen verlangens en wensen.
Maar we zetten de deur open
wanneer anderen welkom heten in ons leven.
God van mensen, kom bij ons binnen met uw vrede en liefde.
Laat ons zingend bidden:

Antifoon:
Daar waar vriendschap is en vrede,
daar waar liefde is, daar woont God.

Met veel sleutels vergrendelen we de deur
wanneer we gedurende de komende feestdagen
alleen denken aan de overvloed van eten en drinken.
Maar we zetten de deur wagenwijd open
wanneer we aandacht hebben voor hen
die juist nu moeilijke en verdrietige dagen doormaken
God van mensen, kom aan het licht in en door ons.
Laat ons zingend bidden:

Antifoon:
Daar waar vriendschap is en vrede,
daar waar liefde is, daar woont God.

Muurvast vergrendelen we de deur
wanneer we ongevoelig blijven
voor het probleem van vrede of welvaart van mensen
elders in de wereld.
Maar we zetten de deur open en we geven elkaar nieuwe kansen
wanneer we ons daadwerkelijk inzetten voor een goede gemeenschapsgeest.
God van mensen, kom tot leven in onze gemeenschap.
Laat ons zingend bidden:

Antifoon:
Daar waar vriendschap is en vrede,
daar waar liefde is, daar woont God.

Voor altijd blijft de deur potdicht
wanneer we enkel aandacht schenken
aan hen van wie we veel houden.
Maar we zetten de deur uitnodigend open
wanneer we ook hen die we niet mogen
vredige en blije kerstdagen toewensen.
God van mensen, woon toch in ons midden.
Laat ons zingend bidden:

Antifoon:
Daar waar vriendschap is en vrede,
daar waar liefde is, daar woont God.

Wij bidden U, Heer, geef ons de sleutels van Uw liefde
opdat wij in staat zijn de deur van eigenliefde te openen
en anderen gastvrij te ontvangen, in ons leven, in ons hart. Amen

Offerande: Freunde Echo

Tafelgebed:

Pr. God van mensen, God voor mensen, God met ons, onze Vader in de hemel, wij prijzen uw heilige Naam, want steeds weer gaat uw genade naar ons uit. U houdt de wereld en alle mensen in uw hand.
Wij danken U dat U ons roept tot gemeenschap, om één te zijn met U en met elkaar. En in de liefde van de mensen openbaart U zichzelf, waar vrede is bent U aanwezig, onze goedheid is uw werk.
Wij zegenen U om het verbond, gesloten met Israël, uw volk. Uw trouw duurt eeuwig. Door de profeten hebt U een nieuw verbond beloofd, uw goedheid kent geen grenzen.
Wij loven en danken U omdat U met ons bent in Jezus Christus, de mensenzoon, uw Zoon. Hij is het licht dat alle mensen verlicht.

Logeko: Sanctus (Missa Brevis van W.A. Mozart)

Pr. God, wij staan hier voor U en roepen om leven, om licht. Het leven wordt bedreigd, de duisternis wint nog steeds. Maar midden in de winternacht hebt U een licht ontstoken, dat eeuwig schijnen zal. Een kind, een profeet, een meester die dienaar was, Hij is de drager van uw licht, voor alle tijden. Hij had een boodschap van hoop, een belofte van vrede. Hij was licht dat scheen in de duisternis, maar de duisternis nam Hem niet aan.
Maar die laatste nacht van zijn leven, in dat donkere uur van verraad en geweld, heeft Hij een nieuw verbond van vrede en liefde gesloten, een verbond dat altijd duren zal.
Hij nam toen brood in zijn handen, brak het en deelde het rond aan zijn leerlingen met de woorden: Neemt en eet hiervan, jullie allemaal, want dit ben Ik, dit is mijn lichaam dat voor jullie gegeven wordt.
Zo nam Hij ook de beker met wijn en gaf hem aan zijn leerlingen met de woorden: Neemt deze beker en drinkt hier allemaal uit, want dit ben Ik, dit is de beker van het nieuwe altijddurende verbond; mijn bloed dat voor jullie en alle mensen wordt vergoten tot vergeving van de zonden. Blijft dit doen om Mij te gedenken. Zo vieren wij het verbond van God met de mensen.

Al. Als wij dan eten van dit brood en drinken uit deze beker,
verkondigen wij de dood des Heren totdat Hij komt.

Pr. God, wij staan hier voor U en roepen om leven, om licht, wij gedenken Hem die ons leven heeft gedeeld, vanaf geboorte tot de dood toe. In Hem hebben wij uw leven en uw licht herkend. In Hem vieren wij het nieuwe verbond.

Al. Help ons trouw te zijn aan dit verbond,
opdat zijn geest ons levend houdt en onze nacht verlicht,
zijn geest die verwarmt wat verkild is,
die rechtbuigt wat scheef gegroeid is,
die zacht maakt wat verhard is,
en zwakke mensen weer moed geeft.

Pr. God, laat ons kinderen van het licht zijn, nieuwe mensen die vervuld van uw liefde, vrede brengen in de wereld van vandaag, in de naam en in de kracht van Jezus, het kind van Betlehem.

Al. Door Hem en met Hem en in Hem zal uw naam geprezen zijn, Heer onze God, almachtige Vader, in de eenheid van de heilige Geest, hier en nu en tot in eeuwigheid. Amen

Pr. Laten wij bidden tot God onze Vader met de woorden
die Jezus ons gegeven heeft.

Al. Onze Vader . . . .

Pr. Verlos ons, Heer, van alle kwaad, van alle duisternis en ongerechtigheid die levensbedreigend zijn. Geef vrede in onze dagen, vrede met U en vrede met elkaar, omwille van de geboorte van Jezus, Messias, uw Zoon.

Al. Want van U is het koninkrijk en de kracht
en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen

Vredewens

Logeko: Agnus Dei (Missa Brevis van W.A. Mozart)

Communie

Slotgedachte:

voor iedereen die met de kerst alleen is
voor iedereen voor wie geen tafel is gedekt
voor iedereen die voor zich uit moet staren
voor iedereen die zich eenzaam voelt, net als de rest
voor iedereen die hunkert naar wat liefde
naar wat warmte in het nest

voor iedereen die eenzaam is in deze dagen
voor iedereen die thuis zit zo alleen
voor iedereen die zwerft door stille, kille straten
voor iedereen die tot het bot verkleumd is
voor iedereen met een hart van steen
die doelloos dwaalt door feestelijk verlichte straten

voor iedereen heeft hij een beetje liefde
voor iedereen toont hij een ruim begrip
voor iedereen zet hij een mooie boom op
voor iedereen heeft hij wat warmte en wat licht
een maaltijd, bij de lichtjes in een boom

maar hij kan niets zonder onze hulp
alleen door onze ogen ziet hij mensen in de kou
alleen door onze oren hoort hij de roep om hulp
alleen door onze mond spreekt hij woorden van troost
alleen door ons hart kan hij liefde geven

alleen als hij opnieuw geboren wordt in ons
mogen wij samen zijn geboortefeest vieren
alleen als wij hem in ons laten voortleven
is hij niet voor niets geboren.

Afsluiting en zegen

Slotlied DE HERDERTJES LAGEN BIJ NACHTE

De herdertjes lagen bij nachte,
zij lagen bij nacht in het veld.
Zij hielden vol trouwe de wachte,
zij hadden hun schaapjes geteld.
Daar hoorden zij d'engelen zingen,
hun liederen vloeiend en klaar;
de herders naar Betlehem gingen,
't liep tegen het nieuwe jaar.

Toen zij er te Betlehem kwamen,
daar schoten drie stralen dooreen;
een straal van omhoog zij vernamen,
een straal uit het kribje beneên;
toen vlamd' er een straal uit hun ogen
en viel op het kindeke teer;
zij stonden tot schreiens bewogen
en knielden bij Jezus neer.

Och Kindje, och Kindje, dat heden
in 't nederige stalletje kwaamt,
ach, laat ons uw paden betreden,
want Gij hebt de wereld beschaamd.
Gij kwaamt om de wereld te winnen,
de machtige vijand te slaan;
de kracht uwer liefde van binnen
kan wereld noch hel weerstaan.