Oudjaarsviering 2004

Openingslied: De herdertjes lagen bij nachte

De herdertjes lagen bij nachte,
zij lagen bij nacht in het veld.
Zij hielden vol trouwe de wachte,
zij hadden hun schaapjes geteld.
Daar hoorden zij d'engelen zingen,
hun liederen vloeiend en klaar;
de herders naar Betlehem gingen,
't liep tegen het nieuwe jaar.

Toen zij er te Betlehem kwamen,
daar schoten drie stralen dooreen;
een straal van omhoog zij vernamen,
een straal uit het kribje beneên;
toen vlamd' er een straal uit hun ogen
en viel op het kindeke teer;
zij stonden tot schreiens bewogen
en knielden bij Jezus neer.

Och kindje, och kindje, dat heden
in 't nederige stalletje kwaamt,
ach laat ons uw paden betreden,
want gij hebt de wereld beschaamd.
Gij kwaamt om de wereld te winnen,
de machtige vijand te slaan;
de kracht uwer liefde van binnen
kan wereld noch hel weerstaan.

Verwelkoming en inleiding:

Drempelgebed

God, voor de keren dat we geen tijd hadden voor U, voor de keren dat U tot dovemansoren sprak, omdat wij het te druk had-den met eigen zaken, voor de keren dat wij uw opdracht om mee te werken aan uw rijk van vrede en liefde afzwakten, vragen wij om vergeving.

Allen: Heer, ontferm U over ons, help ons een nieuw begin te maken.

Voor de keren dat we geen tijd hadden voor medemensen, voor de keren dat zij rekenden op onze aandacht en steun en wij hen in de kou lieten staan, omdat we voorrang gaven aan eigen zaken, voor de keren dat wij, bewust of onbewust, in een grote boog heenliepen om het verdriet, de pijn en de eenzaamheid van mensen in onze omgeving, vragen wij U om vergeving.

Allen: Christus, ontferm U over ons, help ons een nieuw begin te maken.

Voor de keren dat wij teveel tijd besteedden aan medemensen door over hen te kletsen en te roddelen, voor de keren dat we ongenuanceerd waren in ons oordeel en onverdraagzaam in onze omgang met anderen, voor de keren dat wij geen vrede brachten maar onvrede, geen vriendschap maar ruzie, geen vreugde maar verdriet, vragen wij U om vergeving.

Allen: Heer, ontferm U over ons, help ons een nieuw begin te maken.

Goede God, wil onze zwakheden en tekortkomingen vergeven en ons de kracht geven met goede moed opnieuw te beginnen. Amen

Kyrie

Gebed:

God, U kent tijd noch duur, voor U tellen de jaren niet. Wees hier in ons midden met uw licht en uw vrede, nu wij, gebonden aan de tijd, weer een jaar gaan afsluiten. Wij bieden U de balans aan van slagen en mislukken, van goede en minder goede dagen, in ons jachtig bestaan. Draag ons het nieuwe jaar in met uw zegen en kracht, opdat het veel goeds moge brengen, aan onszelf en aan alle mensen op aarde. Amen

Samenzang: Eer zij God in onze dagen

Eer zij God in onze dagen, eer zij God in deze tijd,
mensen van het welbehagen, roept op aarde vrede uit.
Gloria in excelsis Deo. (2x)

Eer zij God die onze Vader en die onze Koning is.
Eer zij God die op de aarde naar ons toegekomen is.
Gloria in excelsis Deo. (2x)

Lam van God, Gij hebt gedragen, alle schuld tot elke prijs,
geef in onze levensdagen peis en vree, kyrieleis.
Gloria in excelsis Deo. (2x)

Eerste lezing: Een nieuwe wereld

Ik zou van deze wereld een betere plaats willen maken, maar ik durf niet zo goed. Wat zouden ze van mij wel denken? Ze zouden me zeggen dat ik nog eerst mijn lessen moet leren, eerst nog wat moet studeren en dan zouden ze wel zien, zouden ze zeggen...
Ik zou van deze wereld een andere wereld willen maken, maar ik kan het niet zo goed. Ik kan niet zo goed spreken als onze leiders, ik weet het allemaal niet zo goed en ik kan het ook niet zo goed uitleggen. Als ik mijn mond wil opendoen, overdonderen ze me zo snel met hun argumenten...
Ik zou van deze wereld een liefdevolle wereld willen maken, maar ik zie het niet zo goed zitten. Elkaar graag zien lijkt wel mooi, maar er zijn zoveel leugens en doen alsof. Alle mensen sa-men, lijkt me zo mooi, maar menen ze het werkelijk? Ik weet niet zo goed hoe ik er aan moet beginnen...
Ik zou zo graag van deze wereld een nieuwe wereld maken. Het is uw droom, God, dat alle mensen samen hand in hand gaan en dat iedereen, met welke huidskleur dan ook, samen kan feesten en vieren, delen en verenigd zijn. Het is zo jammer, God, dat het vaak bij vrome wensen blijft en dat we er zo weinig aan doen.

Samenzang: Zijn het niet onze stemmen

Zijn het niet onze stemmen, wie zingt er dan het lied?
En zonder onze handen vordert de arbeid niet.
Een taak voor jou en mij; geen hand komt uit de hemel,
geen anderen dan wij.

Nooit zal het licht verdwijnen dat schijnt in deze tijd.
Het draagt ons door het leven in onze schamelheid.
Licht geeft mijn handen kracht, laat onze stemmen klinken
en stralen, onverwacht.

De tijd wordt nooit veranderd, het leven gaat steeds voort.
Lijden wordt niet verminderd, de pijn soms opgeschort.
Maar even wordt het licht als wij het samen dragen
tot voor Gods aangezicht.

Uit het heilig evangelie volgens Marcus (4,35-4

Op een dag tegen het vallen van de avond sprak Jezus tot zijn leerlingen: "Laten we oversteken." Zij stuurden het volk weg en namen Hem mee zoals Hij daar in de boot zat; andere boten begeleidden Hem. Er stak een hevige storm op en de golven sloegen over de boot zodat hij al vol liep. Intussen lag Hij aan de achtersteven op het kussen te slapen. Ze maakten Hem wakker en zeiden Hem: "Meester, raakt het U niet dat wij vergaan?" Hij stond op, richtte zich met dwingend woord tot de wind en sprak tot het water: "Zwijg stil!" De wind ging liggen en het werd volmaakt stil. Hij sprak tot hen: "Waarom zijt gij zo bang?" Hoe is het mogelijk dat ge nog geen geloof bezit?" Zij werden door een grote vrees bevangen en vroegen elkaar: "Wie is Hij toch, dat zelfs wind en water Hem gehoorzamen?"

Overweging

De zee kan glad en rimpelloos zijn, de wind een zachte bries en dan kan varen op die zee heel plezierig zijn. Het kan ook stormen en dan krijg je hoge golven en dan kan varen op die zee heel gevaarlijk zijn, en dan worden mensen op zee bang voor hun hachje. Er kan zich ook een tsunami voordoen die wijd en zijd verwoesting en dood met zich meebrengt, en dus ook angst en grote ontreddering.
Zo is het eigenlijk ook in de samenleving, die is altijd in beweging, juist als die eindeloze massa van de zee, soms heel rustig voortkabbelend en dan kan het leven heel plezierig zijn, soms stormachtig met golven die wild om zich heen slaan. Natuurlijk willen we allemaal graag een rustig en goed en plezierig leven, we hebben toch wel angst voor sterke tegenwind en storm.
Er zijn mensen die in alles de gemakkelijkste weg gaan, die zich altijd met de stroom laten meedrijven en er nooit tegenin gaan, ook al raken ze helemaal uit de juiste koers. En dat kan heel riskant zijn. Want soms zit in delen van de samenleving de wind in de verkeerde hoek, hebben mensen opvattingen die niet het algemeen welzijn dienen, en als je je daardoor laat beïnvloeden, drijf je de verkeerde kant op.
Ik denk aan rechts-radicale groeperingen die onder jongeren blijkbaar steeds meer aanhang vinden. En men vraagt zich bezorgd af of die wind uit de verkeerde hoek misschien zal uitgroeien tot een storm, met alle narigheid van dien. Als mensen op hol slaan in hun opvattingen, als ze tot extreme daden komen, dan kunnen ze een verwoestende vloedgolf van geweld oproepen en daardoor veel schade toebrengen aan individu en samenleving. Dan denk ik even aan mensen die doordraaien en medemensen doden, zoals toentertijd Pim Fortuin of het afgelopen jaar Theo van Gogh. Dat wordt algemeen als beangstigend ervaren.
Je hoort in verschillende onderzoeken dat veel mensen bezorgd zijn voor de toekomst, onzeker, somber, angstig zelfs. Maar angst is natuurlijk nooit een goede raadgever. En samen met elkaar kun je best wat storm en tegenwind aan.
Maar je moet natuurlijk goed weten waar je naartoe wil, anders loop je het risico dat je je te gemakkelijk met alle winden meewaait en dan kom je zeker niet waar je naartoe wilt.
Waar willen we in de samenleving naartoe? Naar steeds meer welvaart? Meer verdienen? Meer kunnen? Of willen we boven alles naar een vreedzame samenleving waarin minderheden en andersdenkenden gerespecteerd worden?
Willen we naar een maatschappij met een sfeer van ieder voor zich en God voor ons allen? Of willen we naar een zorgzame samenleving waarin goede zorg gegeven wordt aan ouderen, zieken gehandicapten, aan mensen die onder de armoedegrens leven, waarin niet steeds weer op die zorg beknibbeld wordt?
Willen we naar een maatschappij die op sensatie belust is en het niet zo nauw neemt met de waarheid?
Of willen we naar een eerlijke samenleving met vrijheid van meningsuiting die echter nooit kwetsend is, met vrijheid van geloof die nooit anderen in de ban doet.
Waar willen we naartoe? Weten we dat wel en durven we dan ook bepaalde keuzes te maken, en zo nodig tegen de stroom in te roeien. Om in de goede richting te gaan hebben we een kompas nodig, een wegwijzer en dat is voor ons Jezus van Nazaret.
Hij wijst ons de weg naar een betere wereld een samenleving waarin mensen echt om elkaar geven en wat voor elkaar over hebben En het is heel belangrijk dat we regelmatig op dit kompas kijken, zeker als we ons onzeker voelen door een woelige zee om ons heen, zeker ook als er stromingen zijn die ons een verkeerde kant opduwen, zeker ook als we ons misschien wat angstig afvragen wat zal het komende jaar ons weer brengen, zal het gaan stormen of blijft het rustig.
Als eenling sta je altijd zwak en ben je kwetsbaar, maar samen met elkaar kun je heel veel. Als we samen met elkaar het kompas in de gaten houden, als wij samen met elkaar alles doen om de goede richting in te gaan, dan kunnen we ook met vertrouwen het nieuwe jaar in gaan. Als ons geloof in elkaar, ons geloof in het goede in de mens, ons geloof in de weg van Jezus, sterk genoeg is, dan hoeven we op de drempel van het nieuwe jaar niet bang te zijn.

Gezongen geloofsbelijdenis

God, ik geloof in Uw scheppende kracht,
Uw liefde voor iedere mens,
ik geloof in de Vader, die steeds op ons wacht
en in ons geluk als Uw wens,
ik geloof in Uw Geest, die ons nimmer ontbrak,
Hij houdt ons in liefde bijeen.
Maar sterk ons geloof, zo wankel en zo zwak,
door twijfels en moeilijkheden heen.

Christus de Zoon van de levende God,
op aarde verschenen als mens,
ik geloof U als eerlijk begaan met ons lo
t en in ons geluk als Uw wens,
ik geloof dat het lijden en sterven U brak
en dat U weer levend verscheen.
Maar sterk ons geloof, zo wankel en zo zwak,
door twijfels en moeilijkheden heen.

Samen verenigd rond Christus, de Heer,
zo vormen wij samen de kerk,
ik geloof in haar ware gestalte en leer
haar eenheid in liefde en werk,
ik geloof in het vuur dat de Heer eens ontstak
door dood en verrijzenis heen.
Maar sterk ons geloof, zo wankel en zo zwak,
door twijfels en moeilijkheden heen.

Voorbede

Sterk ons geloof dat we niet pessimistisch worden in onze toekomstvisie, want alleen optimisten kunnen aan een betere toekomst werken. Mogen wij het nieuwe jaar ingaan met een posi-tieve levenshouding.
Sterk ons geloof, dat we ons niet blind staren op alles wat er verkeerd gaat in de wereld, want er gebeurt overal ook heel veel goeds tussen de mensen. Mogen wij dat in het nieuwe jaar ook willen zien.
Sterk ons geloof, dat we niet te vlug medemensen en groepen mensen veroordelen, want dat wakkert radicalisering aan, wat veel schade toebrengt aan de samenleving. Mogen wij in het nieuwe jaar mild en verdraagzaam zijn.
Sterk ons geloof, dat ons leven niet uitsluitend bepaald wordt door materiele waarden, want die kunnen ons uiteindelijk niet gelukkig maken. Mogen we in het nieuwe jaar ook nadenken over de waarden en normen die ons leven zouden moeten leiden.
Sterk ons geloof, dat we niet te gemakkelijk heenlopen langs medemensen die het moeilijk hebben, want vervreemding maakt de samenleving koud en harteloos. Mogen wij in het nieuwe jaar steeds bereid zijn anderen een helpende hand toe te steken.
Sterk ons geloof, dat we niet vervallen tot oppervlakkigheid in ons leven, want we kunnen alleen juiste keuzes maken als we bewust in het leven staan. Mogen wij in het nieuwe jaar de moed hebben ons te verdiepen in levenszaken.
Sterk ons geloof, dat we niet steeds passief aan de kant blijven staan, want dan komt er in een samenleving niets van de grond. Mogen wij in het nieuwe jaar een actieve bijdrage leveren aan het goed functioneren van onze gemeenschap.

Offerande

Tafelgebed:

Pr. De Heer zal bij u zijn.
Al. De Heer zal u bewaren.
Pr. Verheft uw hart.
Al. Wij zijn met ons hart bij de Heer.
Pr. Brengen wij dank aan de Heer onze God.
Al. Hij is onze dankbaarheid waardig.
Pr. God, oorsprong van alle leven, toeverlaat van kleine mensen op zoek naar het land van hun dromen. Wij dan-ken U voor uw woord van hoop en toekomst, neergelegd in heel uw schepping, in het hart van elke mens. Wij danken U bovenal voor Jezus, mensenzoon en Uw Zoon, Uw woord bij uitstek, uitgesproken in onze tijd, Uw woord van heil dat klinken blijft voor alle komende tijden. Daarom zeggen wij met allen, die in geloof en hoop opzien naar U, het loflied van uw heerlijkheid:

Sanctus

Pr. God van mensen, naar U gaat ons verlangen uit,
als het licht waarnaar wij uitzien,
als de bevrijding waarop we hopen,
als de vrede waarop we wachten.
Wij zijn op weg naar het land van onze dromen,
naar een wereld met vriendschap voor iedereen,
naar een samenleving vol mildheid en begrip,
naar een huis waarin alleman zich welkom weet,
naar een tafel waaraan alle mensen mogen aanzitten.

Antifoon:
Jezus, U bent het licht in ons leven:
laat nimmer toe dat het duister tot mij spreekt,
Jezus, U bent het licht in ons leven,
open mij voor uw liefde, o Heer.

Pr. Ook hier staat een tafel, gedekt met brood en wijn,
teken van mensen die eenheid zoeken, verder dan eigen huis en haard,
die spreken en bidden met elkaar,
die elkaar van dienst willen zijn,
in woorden van begrip en in werken van vrede.

Antifoon:

Pr. Eens stond er een tafel in de stad, waar Jezus zijn laatste uren beleefde, de tafel van het paasmaal.
Als leden van één gezin riep Hij zijn vrienden aan tafel.
"Zou een moeder haar kind vergeten?", zo had Hij eens gezegd, "God vergeet u nooit."
Dat was zijn leven eveneens: aan de mensen zeggen en tot de dood bevestigen, dat God geen mens vergeet en dat mensen elkaar evenmin mogen vergeten, dat zij voor elkaar spijs en drank moeten zijn, zoals Hij het was voor ons.

Antifoon:

Pr. Als teken van de geest die Hem bezielde, nam Hij op die avond voor zijn lijden en dood het brood in zijn handen, brak het en deelde het rond met de woorden:
Neemt en eet hiervan, gij allen, want dit is mijn lichaam dat voor u gegeven wordt.
Daarna nam Hij de beker met wijn, reikte die aan zijn leerlingen met de woorden:
Neemt deze beker en drinkt hier allen uit, want dit is de beker van het nieuwe altijddurende verbond; dit is mijn bloed, dat voor u en alle mensen wordt vergoten tot ver-geving van de zonden.
Blijft dit doen om Mij te gedenken.
Hier in brood en wijn vieren ook wij Jezus, Hij is ons licht voor vandaag en morgen.

Antifoon:

Pr. Er staat een tafel gedekt,
een lange grote wereldwijde tafel,
een tafel voor alle mensen,
een broederschap van God,
brood en vrede voor iedereen.
Niemand vergeten zoals God niemand vergeet.
Aanvaard ook ons aan deze tafel,
de tafel van breken en delen,
van zorg om allen met nieuwe liefde te bedienen,
ieder thuis te beginnen in eigen kring
opdat er vrede komt die God bedoeld heeft,
in de naam en in de kracht van Jezus, uw gezondene.
In zijn geest kunnen wij met vertrouwen
de dag van morgen tegemoet zien.
In zijn licht kunnen we verder.

Antifoon:

Pr. Bidden wij tot God onze Vader met de woorden die Jezus ons gegeven heeft.
Al. Onze Vader . . .
Pr. Verlos ons, Heer, van alle kwaad, van alle haat en nijd, van elke vorm van ongastvrijheid, geef vrede in onze dagen, vrijheid en gelijkheid, broederschap en saamhorigheid, omwille van de komende, van Jezus, Messias, uw Zoon.

Al.: Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen

Vredewens
Agnus Dei
Communie

Slotgedachte: 'Als er nooit meer een morgen zou zijn' (Marco Borsato)

Als er nooit meer een morgen zou zijn
en de zon viel in slaap met de maan
heb je enig idee wat het met je zou doen
als je nog maar een dag zou bestaan.

Zou je hart zich weer vullen met vuur
van de eeuwige schaamte bevrijd

keek je niet meer benauwd naar de klok aan de muur
kwam je los uit de greep van de tijd.

Zouden zorgen niet langer je leven bepalen
en had je voor angst geen ontzag
was je held of heldin van je eigen verhalen
al was het dan maar voor een dag.

Zou de toekomst niet langer je denken beheersen
en leefde je voor het moment
met een luisterend oor voor het kind in jezelf
zou je eindelijk weer zijn wie je bent.

We verbannen de dromen naar morgen en later
maar doet het je stiekem geen pijn
dat je dan pas zou doen wat je altijd al wou
als er nooit meer een morgen zou zijn.

Slotlied: Nu zijt wellekome

Nu zijt wellekome, mens van licht uit Licht.
Treed buiten onze dromen met jouw gezicht.
Stuur het aan op scheiden tussen dageraad en nacht,
nieuwe vredestijden, na alle man en macht. Kyrieleis.

Nu zijt wellekome, mens van licht in mij,
die als een kind wil wonen, herboren, vrij,
in het land van morgen dat de lieve vrede kent,
waar wij zijn geborgen, gezien, aanvaard, herkend, Kyrieleis.

Nu zijt wellekome, langverwachte mens,
dat wij aan angst ontkomen, verstaan jouw wens:
ooit te mogen spreken van een wereld omgekeerd,
waar de kunst van delen voorgoed is aangeleerd. Kyrieleis